မႏၲေလး၏ ၿမဳိ႕ျပလူေနမႈသ႐ုပ္ သဏၭာန္သည္ ၁၉၈၄ ခုႏွစ္ ဦးက်ားႀကီးဝင္း မီးေလာင္မႈ ေနာက္ပိုင္း လ်င္ျမန္စြာ ေျပာင္းလဲလာၿပီး အေရြ႕စာမ်က္ႏွာသစ္ စတင္ဖြင့္လွစ္ခဲ့သည္ဟု ဆိုရေပမည္။ ဦးက်ားႀကီးဝင္း မီးေလာင္မႈ ေနာက္ပိုင္း မႏၲေလးသို႔ တ႐ုတ္လူမ်ဳိး အမ်ားစု တစ္စထက္တစ္စ ေျပာင္းေရႊ႕ ေနထိုင္လာၾကသည္။ တ႐ုတ္လူမ်ဳိးမ်ားသည္ ၿမဳိ႕တြင္းမွ ၿခံကြက္၊ ေျမကြက္မ်ားကို ေစ်းႀကီးႀကီးေပး၍ ဝယ္ယူျခင္းျဖင့္ ၿမဳိ႕လယ္ေကာင္ အခ်က္အခ်ာမ်ားကို စတင္သိမ္းယူခဲ့ရာ ယခုအခါ မႏၲေလး ၿမဳိ႕လယ္ေကာင္တြင္ ျမန္မာလူမ်ဳိး ပိုင္ဆိုင္မႈမွာ မရွိသေလာက္ပင္ နည္းပါးသြားခဲ့သည္။
“တ႐ုတ္ေတြ ဝင္ေရာက္လာၿပီးေနာက္ ၿမဳိ႕ရဲ႕ အခ်က္အခ်ာက်တဲ့ ေနရာေတြမွာ သူတို႔ေတြခ်ည္း ျဖစ္လာတယ္” ဟု မႏၲေလးၿမဳိ႕ခံ စာေရးဆရာဆူးငွက္က ဆိုသည္။
ဦးက်ားႀကီးဝင္း မီးေလာင္မႈ ေနာက္ပိုင္း မႏၲေလး ခ်က္ျမႇဳပ္ဇာတိသားမ်ား မႏၲေလးသူ၊ မႏၲေလးသား စစ္စစ္မ်ားသည္ ၿမဳိ႕ထဲမွ ေျမကြက္မ်ားကို စြန္႔ခြာ ေရာင္းခ်ၿပီး တိုးခ်ဲ႕ၿမဳိ႕သစ္မ်ားဆီသို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ခဲ့ၾကသည္။ တ႐ုတ္လူမ်ဳိး ဝင္ေရာက္လာခ်ိန္မွစၿပီး မႏၲေလးၿမဳိ႕၏ ေျမေစ်းမ်ားသည္လည္း တရိပ္ရိပ္ တျဖည္းျဖည္း ျမင့္တက္လာသည္။
“၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္ေလာက္က ေျမေစ်းက ဒီေန႔ေျမေစ်းနဲ႔ ႏိႈင္းယွဥ္ရင္ အဆ ၂၀ ေလာက္ တက္လာတယ္” ဟု မႏၲေလးၿမဳိ႕ခံ အိမ္၊ ၿခံ၊ ေျမ အက်ဳိးေဆာင္တစ္ဦး ျဖစ္သူ ေဒၚခ်ဳိက ေျပာၾကားသည္။
မႏၲေလးၿမဳိ႕တြင္ တ႐ုတ္လူမ်ဳိးမ်ား ဝင္ေရာက္ ေနထိုင္ေနရာယူလာမႈကို ဆန္းစစ္ရာတြင္ မႏၲေလး၏ ေက်ာက္စိမ္း ေစ်းကြက္ကို ခ်န္လွပ္ထား၍ မရေပ။ ယင္းေက်ာက္စိမ္း ေစ်းကြက္သည္ မႏၲေလးကို တ႐ုတ္လူမ်ဳိးမ်ား စတင္ေျပာင္းေ႐ႊ႕လာေသာ အေျခခံ အေၾကာင္းအရင္း တစ္ခုဆိုရင္လည္း မမွားႏိုင္ေပ။
မႏၲေလးတြင္ ၿမဳိ႕သစ္ႀကီး၊ ျမရည္နႏၵာ ၿမဳိ႕သစ္၊ ထြန္တုံးၿမဳိ႕သစ္၊ ေအာင္ပင္လယ္ ၿမဳိ႕သစ္၊ သင္ပန္းကုန္ၿမိဳ႕သစ္၊ ကန္သာယာ ၿမဳိ႕သစ္မ်ား ေပၚထြန္းလာသကဲ့သို႔ ၿမဳိ႕ကြက္ အေနအထားသည္လည္း တျဖည္းျဖည္းႏွင့္ အေရွ႕ဘက္ႏွင့္ ေတာင္ဘက္ ျပန္႔ကားလာသည္။ လူေနထိုင္မႈ တျဖည္းျဖည္း သိပ္သည္းလာသည္။
တ႐ုတ္လူမ်ဳိးမ်ား အလုံးအရင္းျဖင့္ ဝင္ေရာက္လာမႈက မႏၲေလး၏ ယဥ္ေက်းမႈ ေခတ္သစ္တစ္ခုသို႔ ဆြဲေခၚေနသည္။ မႏၲေလးတြင္ ယခင္ကတည္းက တ႐ုတ္လူမ်ဳိး ဝင္ေရာက္ ေနထ္ိုင္မႈ ရွိေနၿပီ ျဖစ္ေသာ္လည္း ယခုကဲ့သို႔ ပမာဏမ်ားစြာ အလုံးအရင္းျဖင့္ ဝင္ေရာက္မႈမွာ တပ္မေတာ္ အစိုးရလက္ထက္တြင္ စတင္ ျဖစ္ေပၚလာသည္ဟု ဆုိရေပမည္။
“မႏၲေလးနဲ႔ တ႐ုတ္လူမ်ဳိးက ခြဲျခားလို႔ေတာ့ မရဘူး။ ဒါေပမဲ့ မင္းတုန္းမင္းႀကီး လက္ထက္ကတည္းက ေနခဲ့ၾကသူေတြနဲ႔ သူတို႔ကတစ္ဆင့္ ေပါက္ဖြားခဲ့ၾက သူေတြဟာ ၿမဳိ႕နဲ႔ တစ္သားတည္း ျဖစ္ခဲ့တယ္။ မႏၲေလးၿမဳိ႕သူ ၿမဳိ႕သားပီပီ ေကာင္းမြန္စြာ ေနထိုင္ခဲ့ၾကတယ္” ဟု မႏၲေလးၿမဳိ႕ခံ စာေရးဆရာ ဆူးငွက္က သုံးသပ္ေျပာဆိုသည္။
မႏၲေလးႏွင့္ တ႐ုတ္လူမ်ဳိး ခြဲျခားမရေသာ သမိုင္းအေထာက္အထား အခ်ဳိ႕ရွိခဲ့ၿပီး မင္းတုန္းမင္းႀကီး လက္ထက္တြင္ တ႐ုတ္ စစ္သံမွဴးတစ္ဦးကို မင္းတုန္းမင္း ကိုယ္တိုင္ ျမန္မာ အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦးႏွင့္ လက္ဆက္ ေပးခဲ့ဖူးသည္။ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာ အေဆာင္အေယာင္မ်ား ခ်ီးျမႇင့္ ေျမႇာက္စားခဲ့ေသးသည္။
သက္တမ္း ၈၀ ေက်ာ္ၿပီျဖစ္ေသာ ၿမဳိ႕မအေပ်ာ္တမ္း ေတးဂီတ အသင္းႀကီး၏ ဥကၠ႒ဆိုလွ်င္ တ႐ုတ္လူမ်ဳိး တစ္ဦးျဖစ္ၿပီး ရတနာပုံေခတ္က တည္ေဆာက္ လွဴဒါန္းခဲ့ေသာ ေရႊအင္ပင္ ေက်ာင္းေတာ္ႀကီး တည္ေဆာက္သူမွာလည္း တ႐ုတ္အမ်ဳိးသား တစ္ဦးျဖစ္သည္။ အမရပူရၿမဳိ႕ မဟာဂႏၶာ႐ုံ ေက်ာင္းတိုက္ႀကီးတြင္ ဆရာေတာ္ႀကီး လက္ထက္မွ ယေန႔တိုင္ စဥ္ဆက္မျပတ္ ပစၥည္းေလးပါး လွဴဒါန္း ေနသူမ်ားတြင္လည္း တ႐ုတ္လူမ်ဳိးမ်ား ပါဝင္သည္။
ယခင္က ေျပာင္းေရႊ႕ ေနထိုင္ခဲ့ၾကေသာ တ႐ုတ္လူမ်ဳိးတို႔သည္ မႏၲေလးကို ၎တို႔၏ မိခင္ဌာနသဖြယ္ သေဘာထားၿပီး ေဒသအက်ဳိးျပဳ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ အစြမ္းကုန္ ပါဝင္ကူညီခဲ့ၾကသည္။ သို႔ရာတြင္ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ေနာက္ပိုင္း မႏၲေလးသို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ေနထိုင္ ဝင္ေရာက္လာသည့္ တ႐ုတ္လူမ်ဳိး အမ်ားစုသည္ စီးပြားေရး အျမတ္ထုတ္လိုသည့္စိတ္၊ ကိုယ္က်ဳိးစီးပြား အျမတ္ထုတ္လို စိတ္မ်ားျဖင့္ အာဏာပိုင္မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းၿပီး ရသမွ် အခြင့္အေရးယူ၍ စီးပြားရွာလာၾကျခင္းက ပိုမ်ားသည္ဟု မႏၲေလးၿမဳိ႕ခံမ်ားက ေဝဖန္ ေျပာဆိုၾကသည္။
“ဧည့္သည္က သခင္ပုံစံမ်ဳိး က်င့္ႀကံၿပီး မတရားသျဖင့္ ႏိုင္ထက္စီးနင္း စီးပြားရွာတဲ့ ပုံစံျဖစ္ေနတယ္။ ဒါကေကာင္းတဲ့ ပုံစံမဟုတ္ဘူး” ဟု စာေရး ဆရာဆူးငွက္က ဆိုသည္။
ယခင္တပ္မေတာ္ အစိုးရလက္ထက္တြင္ အေရွ႕ေျမာက္ေဒသမွ တ႐ုတ္လူမ်ဳိး မ်ားသည္ မႏၲေလးၿမဳိ႕သို႔ ေခါင္းစဥ္ အမ်ဳိးမ်ဳိးတပ္၍ ေရာက္လာၾကသည္။ ႏိုင္ငံျခားသား တ႐ုတ္လူမ်ဳိးတို႔သည္ လာဘ္ေပးမႈ က်ဴးလြန္၍ ျမန္မာႏိုင္ငံသား စိစစ္ေရးကတ္မ်ား ရယူခဲ့ၾကမႈမ်ားလည္း ရွိသည္။
နာမည္ဆိုးျဖင့္ ေက်ာ္ၾကားခဲ့ေသာ တပ္မေတာ္ ေထာက္လွမ္းေရး၏ ေထာက္ခံခ်က္ျဖင့္ ႏိုင္ငံသား မွတ္ပုံတင္ ထုတ္ယူသြားေသာ တ႐ုတ္လူမ်ဳိးမ်ား ရွိေၾကာင္း မႏၲေလးတိုင္းေဒသႀကီး လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ အမ်ဳိးသား မွတ္ပုံတင္ဦးစီးဌာနမွ အရာရွိတစ္ဦးက ဆိုသည္။ တ႐ုတ္လူမ်ဳိး အခ်ဳိ႕ကို မွတ္ပုံတင္ ထုတ္ေပးမိ၍ တာဝန္မွ အနားေပး ခံလိုက္ရေသာ လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရး အရာရွိမ်ား ရွိေနေၾကာင္း ၎က ဆက္လက္ေျပာဆိုသည္။
၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲ မတိုင္မီအခ်ိန္၊ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ ဆႏၵခံယူပြဲႏွင့္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားတြင္ ႏိုင္ငံသား မွတ္ပုံတင္ကတ္ျပား ရရွိသြားေသာ လူမ်ဳိးျခားေသြးေႏွာ ႏိုင္ငံသားမ်ား မႏၲေလးတြင္ အမ်ားအျပား ရွိေနၿပီး ယင္းတို႔တြင္ တ႐ုတ္လူမ်ဳိးလည္း ပါဝင္ေနသည္။
“ဒီေနရာမွာ အေမရိကန္ရယ္၊ တ႐ုတ္ရယ္၊ ယိုးဒယားရယ္၊ ပါကစၥတန္ရယ္ ခြဲျခားၿပီး မေျပာလိုဘူး။ အႏၲရာယ္ ႀကီးပါတယ္။ မခံမရပ္ႏိုင္တဲ့အဆုံး ျပည္တြင္း မၿငိမ္မသက္မႈေတြ၊ ေဒသတြင္း မၿငိမ္မသက္မႈေတြ ျဖစ္လာႏိုင္စရာ အေၾကာင္းရွိပါတယ္။ ဒါကို အာဏာပိုင္ေတြ အေနနဲ႔ လ်စ္လ်ဴ႐ႈ မထားသင့္ပါဘူး” ဟု မႏၲေလးၿမဳိ႕ခံတစ္ဦးက စိုးရိမ္စိတ္ျဖင့္ ေျပာဆိုသည္။
ၿမဳိ႕ဧရိယာ က်ယ္ဝန္းလာေသာ မႏၲေလးတြင္ လူဦးေရလည္း တျဖည္းျဖည္း သိပ္သည္းလာသည္။ ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္ ဝန္းက်င္က မႏၲေလး၏ လူဦးေရသည္ ငါးသိန္းဝန္းက်င္သာ ရွိရာမွ ယခုအခါ လူဦးေရ ၁၀ သိန္း ရွိလာသည္ဟု သက္ဆိုင္ရာက ထုတ္ျပန္ေသာ ကိန္းဂဏန္းမ်ားအရ သိရွိရသည္။
ၿခံဝင္းမ်ားႏွင့္ ေနထိုင္ခဲ့ေသာ မႏၲေလး ၿမဳိ႕လယ္ေကာင္တြင္ အထပ္ျမင့္တိုက္မ်ား ေနရာယူလာသည္။ ၿမဳိ႕၏ သေကၤတ မ်ားသည္လည္း တစ္စတစ္စ ယုတ္ေလ်ာ့လာသည္။
“အရင္တုန္းကဆိုရင္ မႏၲေလးၿမဳိ႕ရဲ႕ သေကၤတေတြကို မွတ္ႏိုင္တယ္။ ဘယ္ေနရာမွ ဘာရွိတယ္ ဆိုတာကို မွတ္မိႏိုင္တယ္။ အခုက် မွတ္ဖို႔ မလြယ္ေတာ့ဘူး။ မႏၲေလးသား ျဖစ္ေပမယ့္လည္း မ်က္စိလည္လာၿပီ” ဟု မႏၲေလး ၿမဳိ႕သစ္မွ ဦးတင္ေမာင္ထြန္းက ဆိုသည္။
မႏၲေလးသည္ လ်င္ျမန္စြာ ေျပာင္းလဲလာသည္ဟု မႏၲေလးၿမဳိ႕ခံ စာေရးဆရာ ညဳိထြန္းလူက ေျပာဆိုသည္။
“မႏၲေလးရဲ႕ အေရြ႕ေတြကို ခံစားျဖစ္တယ္။ မႏၲေလးရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးအေရြ႕၊ ယဥ္ေက်းမႈအေရြ႕၊ စီးပြားေရးအေရြ႕၊ က်န္းမာေရးအေရြ႕၊ လူမႈေရးအေရြ႕ ပညာေရးအေရြ႕ေတြ ဆင့္ကဲေျပာင္းလဲမႈေတြ ရွိလာတယ္။ ဒီအေရြ႕ေတြဟာ ျမန္ဆန္ လြန္းလွတယ္” ဟု စာေရးဆရာ ညဳိထြန္းလူက ဆိုသည္။
မႏၲေလးၿမဳိ႕၏ ပုံစံသည္ တ႐ုတ္ႏွင့္ ျမန္မာနယ္စပ္ရွိ တ႐ုတ္ပိုင္ ေရႊလီၿမဳိ႕ႏွင့္ ဆင္တူလာသည္အထိ တ႐ုတ္ လူမ်ဳိးတို႔၏ ပိုင္ဆိုင္မႈမ်ားက မ်ားျပားလာသည္။ မႏၲေလး၏ ဆင္းရဲခ်မ္းသာ ကြာဟမႈမွာလည္း ႀကီးမားလာၿပီး တ႐ုတ္လူမ်ဳိး အမ်ားစုက မႏၲေလးၿမဳိ႕၏ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း အမ်ားစုကို ႀကီးစိုးထားသည္။ ပါရာဒိုင္းေျပာင္း မႏၲေလးတြင္ ေတးသံရွင္ လင္းလင္း၏ သီခ်င္းစာသား ထဲကကဲ့သို႔ ဘာသာစကားမတူ၊ အသားအေရာင္ မတူလူမ်ား ျပည့္ႏွက္ေနၿပီ ျဖစ္သည့္အျပင္ မႏၲေလးသူ၊ မႏၲေလးသား အမ်ားစု နားမလည္ႏိုင္ေသာ ဘာသာစကားမ်ားျဖင့္ ေရးသားထားသည့္ ဆိုင္းဘုတ္မ်ား ေနရာအႏွံ႔ ခ်ိတ္ဆြဲလာၾကၿပီ ျဖစ္သည္။
ယင္းသို႔ အခ်ဳိးမညီမွ်မႈမ်ားက မႏၲေလး၏ အေရြ႕တစ္ခုကို အေရႊ႕ခံရလိုက္ ရသည္ဟု ၿမဳိ႕ခံမ်ားက မွတ္ခ်က္ေပးသည္။
မႏၲေလးၿမဳိ႕၏ ျမန္ဆန္ေသာ ေျပာင္းလဲမႈ၊ လူမ်ဳိးျခားမ်ား စိမ့္ဝင္ႀကီး စိုးလာမႈ၏ အဓိက အေၾကာင္းအရင္းမွာ တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈ နည္းပါးေသာေၾကာင့္ဟု ဆိုလွ်င္ မမွားႏိုင္ေပ။ တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈ ဆက္လက္ ေပ်ာက္ဆုံးပါက မႏၲေလးၿမဳိ႕သည္ ဒုတိယ ေရႊလီၿမဳိ႕ေတာ္အျဖစ္ လုံးဝအသြင္ေျပာင္းလဲ သြားမည္ဟု ေဒသခံမ်ားက သုံးသပ္ ေျပာဆိုၾကသည္။
Written by ရဲဝင္းႏိုင္
The Voice Weekly
No comments:
Post a Comment