အီဘိုလာေရာဂါ လူမႈေရး ျပႆနာျဖစ္ေပၚ

လိုက္ေဘး ရီးယားတို့ ဆီယာရာ လီယြန္း တို့မွာေတာ့ အီဘိုလာ ေရာဂါ ျဖစ္ေနျပီလို့ ဆရာဝန္က အေျပာ ခံလိုက္ရ တာဟာ ေသမိန့္ေပး လိုက္တာနဲ့ အတူတူ လိုပါပဲ။

အီဘိုလာဟာ က်န္းမာေရး ျပႆနာ သာမက လူမႈေရး ျပႆနာ လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အီဘိုလာေျကာင့္ ဘဝပ်က္ သြားတဲ့ မိသား စုေတြ မနည္း ပါဘူး။

၁၃ နွစ္ အရြယ္ ရွိတဲ့ ဆီယာရာ လီယြန္းက မိန္းကေလး တေယာက္ဟာ သူ့ေမာင္ေလး နွစ္ေယာက္နဲ့ အသက္ရွင္ က်န္ရစ္ ပါတယ္။ တဦး တည္းေသာ မိဘျဖစ္တဲ့ သူတို့ အေမက မရွိ ေတာ့ပါဘူး။

"တမနက္မွာ က်မ အေမက ေခါင္းကိုက္တယ္ လို့ေျပာပါတယ္။ သူ့ျကည့္ ရတာ အားနည္း ေနသလိုပါပဲ။ သူက က်မကို ဆြတ္ျပုပ္ ျပုပ္ဖို့ ေျပာပါတယ္။ အဲဒီဆြတ္ျပုပ္ကိုေတာင္ သူေသာက္မသြားလိုက္ရပါဘူး။ ဘယ္ေတာ့မွလည္း ေသာက္နိုင္ေတာ့မွာ မဟုတ္ပါဘူး"လို့သူက ေျပာျပပါတယ္။

ေနာက္ထပ္ ကေလးေလး တေယာက္ဆိုရင္ အသက္က ဆယ္နွစ္ေလာက္ပဲရွိပါတယ္။ သူ့တေယာက္ပဲ အသက္ရွင္က်န္ရစ္ပါတယ္။

"က်ေနာ္တို့ အေဖလည္း ေသသြားျပီ။ က်ေနာ္တို့မိေထြးလည္း သြားျပီ။ က်ေနာ္တို့ အဖြားလည္း သြားျပီ။ က်ေနာ္အကိုလည္း သြားျပီ။ ေနာက္ျပီးေတာ့ က်ေနာ့္အမအားလံုးေသသြားျကျပီ။ ဘယ္သူမွလည္း က်ေနာ္တို့ကို မကူညီျကဘူး" လို့ေျပာသြားတာျဖစ္ပါတယ္။

အီဘိုလာျဖစ္ေနတဲ့ အရပ္မွာ စစ္ပြဲျကီးျဖစ္ပြားေနသလိုပဲ ေန့ေသမလား၊ ညေသမလား က်ီးလန့္စာစား ျဖစ္ေနျကပါတယ္။ မေသရင္ေတာင္မွ ကံဆိုးမိုးေမွာင္ေတာ့ က်ပါေသးတယ္။

မိသားစု တခုမွာ အဓိကလုပ္ကိုင္ေကြ်းေမြးေနတဲ့ ခင္ပြန္းျဖစ္သူက ကြယ္လြန္သြားပါတယ္။ ကေလးေတြနဲ့ ကေလးအေမပဲ က်န္ရစ္ပါတယ္။

ပိုဆိုးတာက ပတ္ဝန္းက်င္ တခုလံုးက သူတို့ကို မဆက္ဆံျကေတာ့တာပါပဲ။ သူတို့ကို ေျကာက္စရာ လူသား ေတြအျဖစ္နဲ့ ဝိုင္းပယ္ထားျကတယ္။ သူတို့နဲ့ ပတ္သက္ရမွာကို ေျကာက္ျကတယ္။ သူ့ေယာက်ာ္းရဲ့ မိတ္ေဆြေတြ ကလည္း သူဖုန္းဆက္ ရင္ေတာင္ ဖုန္းမကိုင္ခ်င္ေတာ့ဘူးလို့ ဆိုပါတယ္။

ေနာက္ထပ္ တျခား လူငယ္ တေယာက္ ကေတာ့ အီဘိုလာ ေရာဂါျဖစ္ျပီးမွ ေပ်ာက္ကင္းျပီး အသက္ရွင္ လာရသူပါ။ အလြန္ ကံေကာင္းသူ တေယာက္လို့ ယူဆစရာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူလည္း ကံမေကာင္းပါဘူး။ သူ့ကို အီဘိုလာ ျဖစ္ခ်ိန္မွာ တျခား လူေတြနဲ့ အထီးက်န္ သီးျခား ခြဲထားျပီး ေရာဂါ ကုေပးခဲ့ပါတယ္။ အခု အီဘိုလာ ေပ်ာက္ျပီး ေတာ့လည္း သူ့မွာ အထီးက်န္ ျဖစ္ေနပါတယ္။

လိုက္ေဘးရီးယား က်န္းမာေရးနဲ့ လူမႈဖူလံုေရးဝန္ျကီးက တနလၤ࿿ာေန့ တုန္းက အီဘိုလာ ေရာဂါ ေပ်ာက္ကင္းျပီး သူေတြကို ဝိုင္းပယ္ မထား ျကဖို့ တိုက္တြန္း ခဲ့ပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ ခက္တာက သူတို့မွာ အီဘိုလာ ေရာဂါ ေပ်ာက္သြားျပီ ဆိုတာကို လူေတြက မယံုျကပါဘူး။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ေရွာင္ေနလိုက္တာက အနၱရာယ္ ကင္းတယ္လို့ပဲ သေဘာထား ျကပါတယ္။

အီဘိုလာဟာ က်န္းမာေရး အရသာမက၊ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရး၊ နိုင္ငံေရး ဘက္ေပါင္းစံုကို ထိုးနွက္ တိုက္ခိုက္ ေနတာကို ေတြ့ရပါတယ္။

ဘီဘီစီ (ျမန္မာပုိင္း)
http://www.bbc.co.uk/burmese/world/2014/10/141020_ebola_victims