တိုက္ပြဲမ်ား ဆက္တိုက္ျဖစ္ပြားေန၍ ကခ်င္ႏွင့္ ရွမ္းျပည္နယ္ (ေျမာက္ပိုင္း) ၌ ေျမျမႇဳပ္မိုင္းမ်ား ဆက္လက္အသံုးျပဳေန
ကခ်င္ႏွင့္ရွမ္းျပည္နယ္ (ေျမာက္ပိုင္း)သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၌ ေျမျမွပ္မိုင္းေထာင္မႈ အမ်ားဆံုးေဒသမ်ားျဖစ္ၿပီး ဆက္တိုက္ျဖစ္ပြားေနသည့္ တိုက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ ႏွစ္ဖက္စလံုးတြင္ လက္ရွိအခ်ိန္အထိ ေျမျမွပ္မိုင္းမ်ား အသံုးျပဳလ်က္ရွိေနေသးေၾကာင္း ယူနီဆက္ (ျမန္မာ)မွ ထုတ္ျပန္ခ်က္အရ သိရသည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္း မံဝိန္းႀကီးေဒသအတြင္း တပ္မေတာ္ႏွင့္ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ (ေကအိုင္ေအ) တို႔အၾကား မၾကာမီက အျပန္အလွန္ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ တိုက္ခိုက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ကေလးသူငယ္ ၁ဝဝဝ ခန္႔ အပါအဝင္ ျပည္သူအမ်ားအျပားသည္ ၎တို႔ယာယီ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထုိင္သည့္ ေနရာမ်ားမွ တဖန္ေျပာင္းေရႊ႕ထြက္ခြာခဲ့ရေၾကာင္းႏွင့္ ၿပီးခဲ့သည့္ ရက္အနည္းငယ္အတြင္း တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားမႈအရွိန္အနည္းငယ္ ေလ်ာ့က်သြားေသာ္လည္း အေျခအေနမ်ား မွာ ဆက္လက္တင္းမာေနဆဲ ျဖစ္သည္။
“ကခ်င္နဲ႔ရွမ္း (ေျမာက္) ကျပည္တြင္းမွာ ေျမျမွပ္မုိင္းေထာင္မႈ အမ်ားဆံုးေဒသေတြျဖစ္ၿပီး အခုခ်ိန္ထိေျမျမွပ္မိုင္းေတြ အသံုးျပဳေနဆဲပဲ။ အရင္ကက်န္ေနတဲ့ ေျမျမွပ္မုိင္းေတြအျပင္ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ေထာင္ထားတဲ့ ေျမျမွပ္မိုင္းေတြက ကေလးသူငယ္မ်ားအပါအဝင္ ေဘးအႏၱရာယ္က်ေရာက္ေနတဲ့ ေဒသခံေတြကိုပါ အႏၱရာယ္ျဖစ္ေစပါတယ္။ ေနာက္ လူမႈအဖြဲ႕အစည္းေတြက အကူအညီေတြေပးတဲ့ ေနရာမွာလည္း အဟန္႔အတားျဖစ္ေစပါတယ္” ဟု ယူနီဆက္ (ျမန္မာ) ဌာေနကုိယ္စားလွယ္ မစၥတာဘက္ထရန္ဗိန္းဘဲ(လ္)က ေျပာၾကားသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ေျမျမွပ္မိုင္းဗံုးေၾကာင့္ လူဦးေရ ၁ဝဝ ႏွင့္အထက္ ေသေက်ပ်က္စီးသည့္ ႏုိင္ငံမ်ားအနက္ ပဥၥမႏုိင္ငံအျဖစ္ ရပ္တည္ေနေၾကာင္း၊ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္မ်ားအတြင္း ေျမျမွပ္မိုင္းဗံုးေၾကာင့္ လူဦးေရ ၁ဝဝ ႏွင့္ အထက္ ေသေက်ပ်က္စီးသည့္ ႏုိင္ငံရွစ္ႏိုင္ငံအနက္ အာဖဂန္နစၥတန္ႏုိင္ငံသည္ လူဦးေရ ၁၂၁၁ ဦးျဖင့္ ပထမေနရာတြင္ ရပ္တည္ေနၿပီး ကိုလံဘီယာႏုိင္ငံသည္ လူဦးေရ ၅၁၂ ဦးျဖင့္ ဒုတိယေနရာ၌ လည္းေကာင္း၊ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံသည္ လူဦးေရ ၃၉၄ ဦးျဖင့္ တတိယေနရာ၌လည္းေကာင္း၊ ၊ အီရန္ႏုိင္ငံသည္ လူဦးေရ ၁၅၈ ဦး ျဖင့္ ဆဌမေနရာ၌လည္းေကာင္း၊ ဆိုမာလီယာႏုိင္ငံသည္ လူဦးေရ ၁၅၄ ဦးျဖင့္ သတၱမ ေနရာ၌လည္းေကာင္း၊ လာအိုႏုိင္ငံသည္ လူဦးေရ ၁၁၇ ဦးျဖင့္ အဌမေနရာတြင္ ရွိေနေၾကာင္း HANDICAP International အဖြဲ႕မွ ထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ားအရ သိရသည္။
“ေျမျမွပ္မိုင္းေတြမွာေတာင္ လက္လုပ္မိုင္းနဲ႔ စက္႐ံုထုတ္မိုင္းဆိုတာ ရွိပါတယ္။ စက္႐ံုထုတ္မုိင္းဆိုရင္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ခံတယ္။ၿပီးေတာ့ မုိင္းေတြက ေဒသအသီးသီးမွာသံုးတဲ့ အမ်ိဳးအစားေတြ မတူပါဘူး။ ဥပမာ- လက္လုပ္မုိင္းမွာေတာင္ ကရင္ျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္း နဲ႔ေျမာက္ပိုင္းမွာ ေထာင္တဲ့ မုိင္းက မတူႏိုင္ပါဘူး” ဟု Myanmar Peace Center မွ တာဝန္ရွိသူတစ္ဦးက ဆိုသည္။
ထို႔ျပင္ ႏုိင္ငံေပါင္း ၁၁၆ ႏုိင္ငံက ၁၉၉၇ ခုႏွစ္ ေျမျမွပ္မုိင္းတားဆီးေရးစာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ေရးထိုးထားၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း၊ ႏုိင္ငံေပါင္း ၁၁၁ ႏိုင္ငံက ၁၉၉၇ ခုႏွစ္ လႊင့္စင္ေပါက္ကြဲလက္နက္မ်ားဆုိင္ရာ စာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ေရးထိုးထားေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံေပါင္း ၈၁ ႏုိင္ငံ က သမား႐ိုးက်လက္နက္မ်ားဆုိင္ရာ စာခ်ဳပ္စစ္က်န္ လက္နက္ပစၥည္းဆုိင္ရာ ေနာက္ဆက္တြဲ စာခ်ဳပ္အမွတ္ (၅) ကို လက္မွတ္ေရးထိုးထားေၾကာင္းႏွင့္ ႏုိင္ငံေပါင္း ၁၅၇ ႏုိင္ငံက မသန္စြမ္းသူမ်ားအခြင့္အေရးဆိုင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္စာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ေရးထိုးထားၿပီး ျဖစ္ေၾကာင္းသိရသည္။
ေျမျမႇဳပ္မုိင္းထိ၍ ေျခေထာက္တစ္ဖက္ ဆုံး႐ႈံးခဲ့ေသာ ေကအုိင္ေအတပ္သားတစ္ဦးအား ေကအုိင္အုိဌာနခ်ဳပ္တည္ရွိရာ လုိင္ဇာတြင္ေတြ႕ရစဥ္ (ဓာတ္ပုံ- ေအာင္ေဇာ္ထြန္း)
ကခ်င္ႏွင့္ရွမ္းျပည္နယ္ (ေျမာက္ပိုင္း)သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၌ ေျမျမွပ္မိုင္းေထာင္မႈ အမ်ားဆံုးေဒသမ်ားျဖစ္ၿပီး ဆက္တိုက္ျဖစ္ပြားေနသည့္ တိုက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ ႏွစ္ဖက္စလံုးတြင္ လက္ရွိအခ်ိန္အထိ ေျမျမွပ္မိုင္းမ်ား အသံုးျပဳလ်က္ရွိေနေသးေၾကာင္း ယူနီဆက္ (ျမန္မာ)မွ ထုတ္ျပန္ခ်က္အရ သိရသည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္း မံဝိန္းႀကီးေဒသအတြင္း တပ္မေတာ္ႏွင့္ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ (ေကအိုင္ေအ) တို႔အၾကား မၾကာမီက အျပန္အလွန္ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ တိုက္ခိုက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ကေလးသူငယ္ ၁ဝဝဝ ခန္႔ အပါအဝင္ ျပည္သူအမ်ားအျပားသည္ ၎တို႔ယာယီ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထုိင္သည့္ ေနရာမ်ားမွ တဖန္ေျပာင္းေရႊ႕ထြက္ခြာခဲ့ရေၾကာင္းႏွင့္ ၿပီးခဲ့သည့္ ရက္အနည္းငယ္အတြင္း တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားမႈအရွိန္အနည္းငယ္ ေလ်ာ့က်သြားေသာ္လည္း အေျခအေနမ်ား မွာ ဆက္လက္တင္းမာေနဆဲ ျဖစ္သည္။
“ကခ်င္နဲ႔ရွမ္း (ေျမာက္) ကျပည္တြင္းမွာ ေျမျမွပ္မုိင္းေထာင္မႈ အမ်ားဆံုးေဒသေတြျဖစ္ၿပီး အခုခ်ိန္ထိေျမျမွပ္မိုင္းေတြ အသံုးျပဳေနဆဲပဲ။ အရင္ကက်န္ေနတဲ့ ေျမျမွပ္မုိင္းေတြအျပင္ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ေထာင္ထားတဲ့ ေျမျမွပ္မိုင္းေတြက ကေလးသူငယ္မ်ားအပါအဝင္ ေဘးအႏၱရာယ္က်ေရာက္ေနတဲ့ ေဒသခံေတြကိုပါ အႏၱရာယ္ျဖစ္ေစပါတယ္။ ေနာက္ လူမႈအဖြဲ႕အစည္းေတြက အကူအညီေတြေပးတဲ့ ေနရာမွာလည္း အဟန္႔အတားျဖစ္ေစပါတယ္” ဟု ယူနီဆက္ (ျမန္မာ) ဌာေနကုိယ္စားလွယ္ မစၥတာဘက္ထရန္ဗိန္းဘဲ(လ္)က ေျပာၾကားသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ေျမျမွပ္မိုင္းဗံုးေၾကာင့္ လူဦးေရ ၁ဝဝ ႏွင့္အထက္ ေသေက်ပ်က္စီးသည့္ ႏုိင္ငံမ်ားအနက္ ပဥၥမႏုိင္ငံအျဖစ္ ရပ္တည္ေနေၾကာင္း၊ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္မ်ားအတြင္း ေျမျမွပ္မိုင္းဗံုးေၾကာင့္ လူဦးေရ ၁ဝဝ ႏွင့္ အထက္ ေသေက်ပ်က္စီးသည့္ ႏုိင္ငံရွစ္ႏိုင္ငံအနက္ အာဖဂန္နစၥတန္ႏုိင္ငံသည္ လူဦးေရ ၁၂၁၁ ဦးျဖင့္ ပထမေနရာတြင္ ရပ္တည္ေနၿပီး ကိုလံဘီယာႏုိင္ငံသည္ လူဦးေရ ၅၁၂ ဦးျဖင့္ ဒုတိယေနရာ၌ လည္းေကာင္း၊ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံသည္ လူဦးေရ ၃၉၄ ဦးျဖင့္ တတိယေနရာ၌လည္းေကာင္း၊ ၊ အီရန္ႏုိင္ငံသည္ လူဦးေရ ၁၅၈ ဦး ျဖင့္ ဆဌမေနရာ၌လည္းေကာင္း၊ ဆိုမာလီယာႏုိင္ငံသည္ လူဦးေရ ၁၅၄ ဦးျဖင့္ သတၱမ ေနရာ၌လည္းေကာင္း၊ လာအိုႏုိင္ငံသည္ လူဦးေရ ၁၁၇ ဦးျဖင့္ အဌမေနရာတြင္ ရွိေနေၾကာင္း HANDICAP International အဖြဲ႕မွ ထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ားအရ သိရသည္။
“ေျမျမွပ္မိုင္းေတြမွာေတာင္ လက္လုပ္မိုင္းနဲ႔ စက္႐ံုထုတ္မိုင္းဆိုတာ ရွိပါတယ္။ စက္႐ံုထုတ္မုိင္းဆိုရင္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ခံတယ္။ၿပီးေတာ့ မုိင္းေတြက ေဒသအသီးသီးမွာသံုးတဲ့ အမ်ိဳးအစားေတြ မတူပါဘူး။ ဥပမာ- လက္လုပ္မုိင္းမွာေတာင္ ကရင္ျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္း နဲ႔ေျမာက္ပိုင္းမွာ ေထာင္တဲ့ မုိင္းက မတူႏိုင္ပါဘူး” ဟု Myanmar Peace Center မွ တာဝန္ရွိသူတစ္ဦးက ဆိုသည္။
ထို႔ျပင္ ႏုိင္ငံေပါင္း ၁၁၆ ႏုိင္ငံက ၁၉၉၇ ခုႏွစ္ ေျမျမွပ္မုိင္းတားဆီးေရးစာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ေရးထိုးထားၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း၊ ႏုိင္ငံေပါင္း ၁၁၁ ႏိုင္ငံက ၁၉၉၇ ခုႏွစ္ လႊင့္စင္ေပါက္ကြဲလက္နက္မ်ားဆုိင္ရာ စာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ေရးထိုးထားေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံေပါင္း ၈၁ ႏုိင္ငံ က သမား႐ိုးက်လက္နက္မ်ားဆုိင္ရာ စာခ်ဳပ္စစ္က်န္ လက္နက္ပစၥည္းဆုိင္ရာ ေနာက္ဆက္တြဲ စာခ်ဳပ္အမွတ္ (၅) ကို လက္မွတ္ေရးထိုးထားေၾကာင္းႏွင့္ ႏုိင္ငံေပါင္း ၁၅၇ ႏုိင္ငံက မသန္စြမ္းသူမ်ားအခြင့္အေရးဆိုင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္စာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ေရးထိုးထားၿပီး ျဖစ္ေၾကာင္းသိရသည္။
ေျမျမႇဳပ္မုိင္းထိ၍ ေျခေထာက္တစ္ဖက္ ဆုံး႐ႈံးခဲ့ေသာ ေကအုိင္ေအတပ္သားတစ္ဦးအား ေကအုိင္အုိဌာနခ်ဳပ္တည္ရွိရာ လုိင္ဇာတြင္ေတြ႕ရစဥ္ (ဓာတ္ပုံ- ေအာင္ေဇာ္ထြန္း)
0 comments:
Post a Comment