ကတၱရာလမ္းခင္းနည္းသစ္ တီထြင္ခဲ့သူ
=========================
ဂၽြန္၊ လူဒြန္ မကၠဒမ္သည္ စေကာ့တလန္ျပည္၊ အဲယားျမိဳ႔၌ ၁၇၅၆-ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာလ ၂၁-ရက္ေန႔တြင္ ေမြးဖြားသည္။ သူ႔အသက္ ၁၄-ႏွစ္တြင္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ နယူးေယာက္ျမိဳ႔ရွိ သူ၏ ဦးရီးေတာ္သူ ကုန္သည္ႀကီးထံ သြားေရာက္၍ အလုပ္မ်ား ကူညီလုပ္ကိုင္သည္။ သူသည္ နယူးေယာက္ျမိဳ႔တြင္ ၁၃-ႏွစ္ခန္႔ ေနထိုင္ခဲ့သည္။ ထိုသို႔ ေနထိုင္စဥ္အတြင္း ေငြေၾကးအေတာ္အတန္ စုေဆာင္းမိသည္။ ထို႔ေနာက္ သူသည္ စေကာ့တလန္ျပည္သို႔ ျပန္လာကာ အဲယားျမိဳ႔တြင္ ေျမကြက္မ်ား၀ယ္၍ အေျခခ်ေနထိုင္သည္။
မကၠဒမ္သည္ အဲယားျမိဳ႔တြင္ တရားသူႀကီးႏွင့္ လမ္းေဖာက္ေရးဆိုင္ရာ တာ၀န္ခံအဖြဲ႔၀င္တဦး ျဖစ္လာသည္။ ထိုစဥ္က ျဗိတိန္တႏိုင္ငံလံုး၏ လမ္းမ်ားမွာ အလြန္ညံ႔ဖ်င္းေနသည္ကို ေတြ႔ရွိျပီး ထိုလမ္းမ်ားကို ျပဳျပင္ရန္ စိတ္ကူးခဲ့သည္။ လမ္းမ်ားျပင္ရန္အတြက္ ေကာင္းမြန္ေသာ အၾကံဉာဏ္မ်ားကို သက္ဆိုင္ရာ တာ၀န္ခံတို႔ႏွင့္ ညႇိႏႈိင္းတိုင္ပင္ေသာအခါ မည္သူမွ် သေဘာမေပါက္ၾကေခ်။
ထို႔ေၾကာင့္ မကၠဒမ္သည္ လမ္းတလမ္းကို ေရြးခ်ယ္ကာ သူ႔စိတ္ကူး၊ သူ႔စရိတ္ျဖင့္ စမ္းသပ္ျပင္ဆင္ၾကည့္သည္။ ေအာင္ျမင္သည္။ သူသည္ လမ္းကိုေက်ာက္ခဲမ်ားခင္း၍ မ်က္ႏွာျပင္ေခ်ာမြတ္ေအာင္ လုပ္သည္။ လမ္းေပၚ၌ ေရမတင္ေစရန္ႏွင့္ လမ္းေဘးေရေျမာင္းမ်ား ေဖာက္လုပ္ျခင္းတို႔ကို ျပဳလုပ္သည္။ ယင္းကဲ့သို႔ ျပဳလုပ္သျဖင့္ သြားလာမႈ အထူးေကာင္းမြန္သည္။
ဤကဲ့သို႔ တီထြင္လိုက္ရာ မ်ားမၾကာမီ တိုင္းျပည္က သူ႔ကို အသိအမွတ္ျပဳလာေလသည္။ ၁၈၁၅-ခုႏွစ္ သူ႔အသက္ ၅၉-ႏွစ္တြင္ ဗရစၥတိုလမ္းမ်ားအတြက္ သူ႔ကို ေျမတိုင္းမင္းႀကီးအျဖစ္ ခန္႔ထားျခင္းခံရသည္။သူသည္ လမ္းျပဳျပင္ေရးကို စိတ္ကူးႏွင့္သာမက ႏိုင္ငံတကာသို႔ ကိုယ္တိုင္လွၿည့္လည္ သြားေရာက္ကာ ေလ့လာဆည္းပူးခဲ့သည္။ ထိုအေတြ႔အၾကံဳမ်ားက သူ၏ လမ္းျပဳျပင္ေရးလုပ္ငန္းကို အထူးေအာင္ျမင္ေစခဲ့သည္။ သြားလာမႈ လံုျခံဳေခ်ာေမြ႔ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သူျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ စာဆိုေတာ္တြမ္မိုးက-ေခ်ာမြတ္ေသာ မကၠဒမ္-ဟု မွည့္ေခၚဖူးေလသည္။
မကၠဒမ္သည္ လမ္းျပဳျပင္ေရးႏွင့္ဆိုင္ေသာ စာအုပ္စာတမ္းမ်ားကိုလည္း ေရးသားထုတ္ေ၀ခဲ့သည္။ သူ႔အသက္ ၇၁-ႏွစ္တြင္ ေနျပည္ေတာ္လမ္းပန္းဆိုင္ရာ မင္းႀကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ ခန္႔အပ္ျခင္းခံရသည္။ ထို႔အျပင္ တီထြင္သူ၏ အမည္စြဲျဖင့္ လိပ္ေက်ာက္ကုန္းကတၱရာလမ္းခင္းျခင္းကို မကၠဒမိုက္ဇင္း-(Macadamizing) ဟု ေခၚဆိုခဲ့သည္။ ၁၈၁၈-ခုႏွစ္တြင္ ျဗိတိန္ေအာက္လႊတ္ေတာ္က သူ႔အား ေပါင္တေသာင္း ဂုဏ္ျပဳဆုေပးခဲ့သည္။
မကၠဒမ္သည္ ၁၈၃၆-ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာ၂၆-ရက္ေန႔တြင္ ဒမ္ဖရီးရႈိင္းနယ္၊ ေမာ့ဖတ္ျမိဳ႔၌ ကြယ္လြန္သည္။ ကြယ္လြန္ခ်ိန္တြင္ သူ႔အသက္ ၈၀-ႏွစ္ ရွိျပီ။က်မ္းကိုး။ ။ ျမန္မာ့စြယ္စံုက်မ္း အတြဲ ၉၊ စာ-၁၈၀။
( ခင္ဧ-စက္မႈ)
=========================
ဂၽြန္၊ လူဒြန္ မကၠဒမ္သည္ စေကာ့တလန္ျပည္၊ အဲယားျမိဳ႔၌ ၁၇၅၆-ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာလ ၂၁-ရက္ေန႔တြင္ ေမြးဖြားသည္။ သူ႔အသက္ ၁၄-ႏွစ္တြင္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ နယူးေယာက္ျမိဳ႔ရွိ သူ၏ ဦးရီးေတာ္သူ ကုန္သည္ႀကီးထံ သြားေရာက္၍ အလုပ္မ်ား ကူညီလုပ္ကိုင္သည္။ သူသည္ နယူးေယာက္ျမိဳ႔တြင္ ၁၃-ႏွစ္ခန္႔ ေနထိုင္ခဲ့သည္။ ထိုသို႔ ေနထိုင္စဥ္အတြင္း ေငြေၾကးအေတာ္အတန္ စုေဆာင္းမိသည္။ ထို႔ေနာက္ သူသည္ စေကာ့တလန္ျပည္သို႔ ျပန္လာကာ အဲယားျမိဳ႔တြင္ ေျမကြက္မ်ား၀ယ္၍ အေျခခ်ေနထိုင္သည္။
မကၠဒမ္သည္ အဲယားျမိဳ႔တြင္ တရားသူႀကီးႏွင့္ လမ္းေဖာက္ေရးဆိုင္ရာ တာ၀န္ခံအဖြဲ႔၀င္တဦး ျဖစ္လာသည္။ ထိုစဥ္က ျဗိတိန္တႏိုင္ငံလံုး၏ လမ္းမ်ားမွာ အလြန္ညံ႔ဖ်င္းေနသည္ကို ေတြ႔ရွိျပီး ထိုလမ္းမ်ားကို ျပဳျပင္ရန္ စိတ္ကူးခဲ့သည္။ လမ္းမ်ားျပင္ရန္အတြက္ ေကာင္းမြန္ေသာ အၾကံဉာဏ္မ်ားကို သက္ဆိုင္ရာ တာ၀န္ခံတို႔ႏွင့္ ညႇိႏႈိင္းတိုင္ပင္ေသာအခါ မည္သူမွ် သေဘာမေပါက္ၾကေခ်။
ထို႔ေၾကာင့္ မကၠဒမ္သည္ လမ္းတလမ္းကို ေရြးခ်ယ္ကာ သူ႔စိတ္ကူး၊ သူ႔စရိတ္ျဖင့္ စမ္းသပ္ျပင္ဆင္ၾကည့္သည္။ ေအာင္ျမင္သည္။ သူသည္ လမ္းကိုေက်ာက္ခဲမ်ားခင္း၍ မ်က္ႏွာျပင္ေခ်ာမြတ္ေအာင္ လုပ္သည္။ လမ္းေပၚ၌ ေရမတင္ေစရန္ႏွင့္ လမ္းေဘးေရေျမာင္းမ်ား ေဖာက္လုပ္ျခင္းတို႔ကို ျပဳလုပ္သည္။ ယင္းကဲ့သို႔ ျပဳလုပ္သျဖင့္ သြားလာမႈ အထူးေကာင္းမြန္သည္။
ဤကဲ့သို႔ တီထြင္လိုက္ရာ မ်ားမၾကာမီ တိုင္းျပည္က သူ႔ကို အသိအမွတ္ျပဳလာေလသည္။ ၁၈၁၅-ခုႏွစ္ သူ႔အသက္ ၅၉-ႏွစ္တြင္ ဗရစၥတိုလမ္းမ်ားအတြက္ သူ႔ကို ေျမတိုင္းမင္းႀကီးအျဖစ္ ခန္႔ထားျခင္းခံရသည္။သူသည္ လမ္းျပဳျပင္ေရးကို စိတ္ကူးႏွင့္သာမက ႏိုင္ငံတကာသို႔ ကိုယ္တိုင္လွၿည့္လည္ သြားေရာက္ကာ ေလ့လာဆည္းပူးခဲ့သည္။ ထိုအေတြ႔အၾကံဳမ်ားက သူ၏ လမ္းျပဳျပင္ေရးလုပ္ငန္းကို အထူးေအာင္ျမင္ေစခဲ့သည္။ သြားလာမႈ လံုျခံဳေခ်ာေမြ႔ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သူျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ စာဆိုေတာ္တြမ္မိုးက-ေခ်ာမြတ္ေသာ မကၠဒမ္-ဟု မွည့္ေခၚဖူးေလသည္။
မကၠဒမ္သည္ လမ္းျပဳျပင္ေရးႏွင့္ဆိုင္ေသာ စာအုပ္စာတမ္းမ်ားကိုလည္း ေရးသားထုတ္ေ၀ခဲ့သည္။ သူ႔အသက္ ၇၁-ႏွစ္တြင္ ေနျပည္ေတာ္လမ္းပန္းဆိုင္ရာ မင္းႀကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ ခန္႔အပ္ျခင္းခံရသည္။ ထို႔အျပင္ တီထြင္သူ၏ အမည္စြဲျဖင့္ လိပ္ေက်ာက္ကုန္းကတၱရာလမ္းခင္းျခင္းကို မကၠဒမိုက္ဇင္း-(Macadamizing) ဟု ေခၚဆိုခဲ့သည္။ ၁၈၁၈-ခုႏွစ္တြင္ ျဗိတိန္ေအာက္လႊတ္ေတာ္က သူ႔အား ေပါင္တေသာင္း ဂုဏ္ျပဳဆုေပးခဲ့သည္။
မကၠဒမ္သည္ ၁၈၃၆-ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာ၂၆-ရက္ေန႔တြင္ ဒမ္ဖရီးရႈိင္းနယ္၊ ေမာ့ဖတ္ျမိဳ႔၌ ကြယ္လြန္သည္။ ကြယ္လြန္ခ်ိန္တြင္ သူ႔အသက္ ၈၀-ႏွစ္ ရွိျပီ။က်မ္းကိုး။ ။ ျမန္မာ့စြယ္စံုက်မ္း အတြဲ ၉၊ စာ-၁၈၀။
( ခင္ဧ-စက္မႈ)
0 comments:
Post a Comment