ျမန္မာ တုိ့ ့ရဲ ယဥ္ေက်းမူ အေမြ ့့ အႏွစ္မ်ား ေခတ္ေဟာင္းျမန္မာရာဇဝင္ (ေဒါက္တာသန္းထြန္း) စာမ်က္ႏွာ ၂၈ လူ မ်ိဳးႏြယ္စု ဆင္းသက္ပံု အရ ကရင္နီမ်ိဳးႏြယ္စု ျဖစ္သည္၊ကယန္းသည္ ျမန္မာ ႏုိင္ငံရွိ ေတာင္ေပၚေဒသ တြင္ ေနထုိင္ေသာ လူမ်ဳိး တစ္ခုျဖစ္သည္။ ကရင္နီလူမ်ိဳးစု ႏြယ္ဝင္ ခုမ်ိဳးစုခြဲတစ္ခု ျဖစ္သည္။ ကယန္းလထာ၊ ကယန္းကငံ၊ ကယန္းလဝီ (ပေဒါင္း)၊ ကာေကာင္း ဟူ၍ ကယန္းတြင္ လူမ်ိဳးစုခြဲ ေလးခုရွိသည္။ သမိုင္းေၾကာင္း ကယန္းတိုင္းရင္းသားမ်ားက မိမိတို႕ လူမ်ိဳး၏ မူလအမည္မွာ "ကန္လန္" ျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။ "ကန္"မွာ "ပိုင္နက္၊ နယ္ေျမ" ျဖစ္ျပီး၊ "ယန္"မွာ "စြဲစြဲျမဲျမဲ ရွိျခင္း၊ အတည္တက် ရွိျခင္း"ဟု အဓိပၸါယ္ရသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ "ကန္ယန္"ဆိုသည္မွာ "နယ္ေျမေဒသတစ္ခုအတြင္း အတည္တက် စြဲစြဲျမဲျမဲေနတတ္သည့္ လူမ်ိဳး"ဟု ဆိုလိုသည္။ ကာလေရြ႕ေလ်ာလာသည့္အခါ "ကန္ယန္"မွ "ကယန္း" ျဖစ္လာသည္ဟု ဆုိပါသည္။ ထို႕ျပင္ ကယန္းမ်ိဳးႏြယ္၌ မ်ိဳးႏြယ္ခြဲေပါင္း (၄)မ်ိဳးရွိသည္ဟု ဆိုသည္။ ယင္းတို႕မွာ- 1. မိမိကိုယ္ကို ေတာင္ေပၚေဒသ၏ အရွင္သခင္ဟု ယူဆထားျပီး အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ လည္ပင္းႏွင့္ ေျခေထာက္တို႕တြင္ ေၾကးေခြမ်ား ရစ္ပတ္၀တ္ဆင္ေလ့ရွိသည့္ "ကယန္း" (ပေဒါင္) 2. ေျမျပန္႕လြင္ျပင္တြင္ အေနမ်ားျပီး လည္ပင္းတြင္ ေငြျပားမ်ား ခ်ိတ္ဆြဲ၀တ္ဆင္ေလ့ရွိသည့္ ယင္းေဘာ္ေခၚ "ကယန္း" (ကငံ) 3. ေတာင္ေပၚေဒသတြင္ အေနမ်ားျပီး ကယန္း(ပေဒါင္)ဘာသာစကားႏွင့္ အလြန္နီးစပ္သည့္ စကားကို ေျပာဆိုၾကေသာ ေကခို၊ ေကဘားေခၚ "ကယန္း" (ေကခို) 4. ေတာင္ေပၚေဒသ ေက်ာက္တံုး၊ ေက်ာက္စိုင္မ်ားၾကားတြင္ အိမ္ကေလးမ်ားေဆာက္ကာ အမ်ိဳးသားမ်ား ကတံုး တံုးေလ့ရွိေသာ ဇယိမ္ေခၚ "ကယန္း" (လထ) တို႕ျဖစ္ၾကသည္။ ကယန္း (ပေဒါင္)တိုင္းရင္းသားမ်ားကို ရွမ္းတို႕က ပေဒါင္ဟု ေခၚၾကသည္။ ေၾကးပတ္ေသာသူ - "ပတ္ေတာင္း" ဟူေသာ ရွမ္းစကားမွ "ပေဒါင္"ျဖစ္လာသည္ဟု ဆိုသည္။ "ကယန္း" (ပေဒါင္) တုိင္းရင္းသားမ်ား ကိုယ္တိုင္ကမူ ေကာင္း-ေခါင္း-ဒိုးဟု ေခၚၾကသည္။ "ေတာင္မ်ား၏ အရွင္သခင္" ဟု အဓိပၸါယ္ရပါသည္။ ဓါတ္ပုံမူရင္း-Ministry of Hotels and Tourism ခ်ိဳးငွက္ ကယန္းလူမ်ိဳးအေၾကာင္း တေစ့တေစာင္း သည္ကယန္းရြာေလးကေတာ့ ကံလွရြာလို႔ေခၚတယ္။ ရွမ္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္း ပင္ေလာင္းျမိဳနယ္အထဲမွာ တည္ရွိေနတဲ့ ပအုိ၀္းကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသအပိုင္ျဖစ္တယ္။ အထက္ေပါင္းေလာင္းဆည္ ျပီးသြားျပီျဖစ္လို႔ ေရ၀ပ္ဧရိယာအတြင္းက ရြာေပါင္း ၂၃ ရြာကို ေျပာင္းေရြ႔ေပးဖို႔ လွ်ပ္စစ္၀န္ၾကီးဌာနကေန တြန္းအားေပးတာကုိ ခံေနရတဲ့ထဲက ရြာတရြာပါ။ ပအို၀္းေဒသထဲမွာ ထူးထူးျခားျခားတည္ရွိေနတဲ့ ကယန္းလူမ်ိဳးစစ္စစ္ေတြရ့ဲ ရြာေလးပါ။ အိမ္ေျခ ၆၀ ေလာက္သာ ရွိတယ္။ ေပါင္းေလာင္ေခ်ာင္းရဲ့ ေဘး၀ဲယာတေလွ်ာက္မွာ စပါး၊ ေျမပဲ၊ နႏြင္း၊ ကြမ္းသီးလုပ္ငန္းေတြကို အဓိကလုပ္ကိုင္ၾကတယ္။ စီးပြားျဖစ္ အပို၀င္ေငြလုပ္ငန္းအေနနဲ႔ကေတာ့ ေတာထဲမွာ အေလ့က်ေပါက္ေနတဲ့ ၾကိမ္ေတြကိုခုတ္ယူျပီး၊ ၾကိမ္ပလိုင္းၾကိဳးေတြ ယက္လုပ္ၾကတာပါ။ ၾကိမ္အမ်ိဳးအစားအေပၚ မူတည္ျပီးေတာ့ ေစ်းေကာင္းရတယ္။ ၾကိမ္ငန္းလို႔ေခၚတဲ့ ၾကိမ္အနီေရာင္နဲ႔ ယက္လုပ္ထားတဲ့ၾကိဳးက ၾကိမ္ခါး(ၾကိမ္အျဖဴ)ထက္ ေစ်းပိုရတယ္။ ပင္ေလာင္းျမိဳ့ေပၚ ေပါက္ေစ်းကၾကိဳးတေခ်ာင္းကို က်ပ္၂၅၀ ကေန ၅၀၀။ "တစ္ရက္ကို မိသားစုတစ္စု ဆိုရင္ ၾကိဳး၅၀ေလာက္ျပီးတယ္" လို႔ ကယန္းအမ်ိဳးသမီး မေပၚက ဆိုတယ္။ တရြာလုံးက ယက္လုပ္ထားသမွ်ကို စုထားျပီးေတာ့ ျမိဳ့ေပၚကိုလူတစ္ေယာက္ကသြားေရာင္းခ်ေပးတယ္။ အရင္းမစိုက္ရတဲ့ ဒီလုပ္ငန္းရဲ့ ၀င္ေငြက တရြာလုံးကို တစ္လ ၁၀ သိန္းအထက္၀င္ေငြျဖစ္လာေစတယ္။ ကယန္းလူမ်ိဳးေတြက အလြန္ကိုေသြးစည္းညီညြတ္ျပီးေတာ့ အျမဲတမ္းအုပ္စုလိုက္ သြားလာလွဳပ္ရွားတတ္ၾကေပမယ့္ မိသားစု၀င္ေတြအခ်င္းခ်င္း ရင္းရင္းႏွီးႏွီးေနထိုင္ခဲၾကတယ္။ အျခားလူမ်ိဳးစု၀င္ေတြကို အသက္အရြယ္ေပၚမူတည္ျပီးေတာ့ ေခၚေ၀ါတဲ့အေခၚအေ၀ၚမ်ိဳးေတြ ဥပမာ အေဖ၊ အေမ၊ ဦးေလး၊ အေဒၚ၊ စတဲ့ အသုံအႏွဳန္းေတြ မရွိၾကဘူး။ မိဘနဲ႔သားသမီးက စျပီးေတာ့ မိတ္ေဆြ အေပါင္းအသင္းအားလုံးကို ျမန္မာလို႔ နင္၊ ငါလို႔ အဓိပၸာယ္ရတဲ့ ကယန္းအသုံးအႏွဳန္းနဲ႔ ေခၚၾကတယ္။ ကယန္းအသုံးအႏွဳန္းတခ်ိဳ႔ နား=နင္ ငါး= ငါ ဖက္ပလာ=အဘိုးၾကီး မိုပလာ=အဘြားၾကီး နာအံဒိတ္ေရ = ထမင္းစားပါေတာ့ အိမ္ေမြးတိရစၧာန္အျဖစ္ ၾကက္၊ ၀က္၊ မန္ဒါလီေတြ ေမြးထားေပမဲ့ ပုံမွန္ေတာလိုက္ထြက္ၾကတယ္။ သားေကာင္ေတြကေတာ့ ဂ်ီ၊ ေတာင္ဆိတ္၊ ေတာ၀က္၊ ေမ်ာက္ေတြေပါ့။ အသားေတြကို အေျခာက္လွမ္းျပီးေတာ့ အသားအေနနဲ႔သိုေလွာင္ၾကတယ္။ အမဲလိုက္လက္နက္ကိုေတာ့ တူးမီးေသနတ္ေတြသုံးတယ္။ တူးမီးက တစ္အိမ္ကို တလက္နီးပါး ရွိၾကတယ္။ ကယန္းေတြရဲ့ပင္တိုင္ အစားအစာကေတာ့ မုန္ညွင္းအစိမ္းကို ေထာင္းျပီးေတာ့ ၀ါးက်ဥ္ေတာက္ထဲမွာ အခ်ဥ္ေဖာက္၊ ျပီးရင္ ေနျပန္လွန္းထားတဲ့ မုန္ညွင္းပုပ္လို႔ေခၚတဲ့ မုန္ညွင္းေျခာက္ကို အသားေျခာက္ေတြနဲ႔ ေရာျပဳတ္ထားတဲ့ ဆန္ျပဳတ္နဲ႔ တြဲဖက္စားၾကတယ္။ ေနာက္ ... ကယန္းဟင္းလ်ာေတြက အစပ္ အလြန္ကဲပါတယ္။ တျခားေဒသကလူေတြ စားနိုင္ဖို႔ခဲယဥ္းတယ္။ ကယန္းအမ်ိဳးသားေနက ဧျပီလ၁၀ ရက္ေန႔ပါ။ ဒီလိုမ်ိဳးရက္ေတြမွာ ေဟာေျပာပြဲေတြနဲ႔ ကယန္းရိုးရာပေဒသအကေတြ ကၾကတာ ေတြ႔ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
0 comments:
Post a Comment