အေမရိကန္-တရုတ္ နဲ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္အေရး

အေမရိကန္-တရုတ္ နဲ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္အေရး

ဦးေအာင္ခင္, ေက်ာ္ေက်ာ္သိန္း

24.04.2014 20:51
ဗမာအစိုးရတပ္နဲ႔ KIA ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္အၾကား တုိက္ပြဲေတြျဖစ္ပြားေနတုန္းမွာ KIA ဒု-စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဂြမ္ေမာ္ ဦးေဆာင္တဲ့ (၄) ဦး ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ ဧၿပီလ (၁၃) ရက္ေန႔က ဝါရွင္တန္ဒီစီၿမိဳ ႔ေတာ္ကို ေရာက္ရွိလာပါတယ္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနက ဖိတ္ၾကားလို႔ ေရာက္လာတာပါ။ ကုလသမဂၢအၿမဲတမ္းကိုယ္စားလွယ္ Samantha Power အပါအဝင္ အေမရိကန္အစိုးရ ထိပ္တန္းအရာထမ္းေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုၿပီး ဧၿပီလ (၁၉) ရက္ေန႔မွာ ေဆြးေႏြးပြဲၿပိးဆံုးေၾကာင္း သိရွိရပါတယ္။ ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ကို အေမရိကန္ကူညီမယ္လို႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဂြမ္ေမာ္ကို ေျပာၾကားလိုက္ေၾကာင္း သိရပါတယ္။

ဒုတိယကမာၻစစ္အတြင္း ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပိုင္းမွာ အေမရိကန္တပ္က စစ္ဆင္ေရးလုပ္တဲ့အခါ အေမရိကန္စစ္သားေတြရဲ ႔အသက္ကို ကခ်င္ေျပာက္က်ားေတြက ကယ္ဆယ္ခဲ့လို႔ ေနာက္ဆံုးေအာင္ပြဲခံပံုကို ႏုိင္ငံျခားေရးဌာန၊ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ လူ႔အခြင့္ေရးရာ လက္ေထာက္ႏိုင္ငံျခားဝန္ႀကီး Tom Malinowski က ဧၿပီလ (၁၉) ရက္ေန႔က ထုတ္ျပန္တဲ့ ေၾကညာခ်က္မွာ ခ်ီးက်ဴးဂုဏ္ျပဳထားပါတယ္။ (၁၇) ႏွစ္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲခဲ့ၿပီးမွ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရလက္ထက္မွာ ျပန္လည္ျဖစ္ပြားတဲ့ ကခ်င္ျပည္နယ္စစ္ပြဲဟာ ျပည္တြင္းေရးသာ မဟုတ္ေတာ့ဘဲ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာအေရးအျဖစ္ အသြင္ေဆာင္လာတဲ့သေဘာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ ကခ်င္အေရးနဲ႔ တုိက္ရိုက္ပတ္သက္ေနသူဟာ တရုတ္ ျဖစ္ပါတယ္။ အရင္က KIA နဲ႔ေရာ ဗမာအစိုးရနဲ႔ေရာ လက္တြဲလုပ္ကိုင္ခဲ့တဲ့ တရုတ္ဟာ KIA နဲ႔ ဗမာအစိုးရ စစ္ျဖစ္တဲ့အခါမွာ နစ္နာဆံုးရႈံးစရာေတြ အမ်ားႀကီးရွိလာပါတယ္။ နယ္စပ္ေဒသ တည္ၿငိမ္ေရးကိုပါ ထိခုိက္လာတဲ့အတြက္ ကခ်င္ျပႆနာမွာ တရုတ္ပါဝင္လာရပါေတာ့တယ္။ ျပည္တြင္းေရး မစြက္ဖက္ေရးလမ္းစဥ္ကေန ျပည္တြင္းေရး ကူညီေရးလမ္းစဥ္ကို တရုတ္က က်င့္သံုးလာပါတယ္။ KIA နဲ႔ ဗမာအစိုးရ ေရႊလီမွာ ေဆြးေႏြးႏိုင္ေအာင္ တရုတ္က စီစဥ္ေပးပါတယ္။ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံရဲ ႔ ျပည္တြင္းေရးပဋိပကၡမွာ ပထမဦးဆံုးအႀကိမ္ တရုတ္ကၾကားဝင္ ျဖန္႔ေျဖေပးတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္တြင္းက ေဆြးေႏြးပြဲေတြကိုလည္း တရုတ္က တက္ေရာက္ပါတယ္။ ကခ်င္ျပႆနာဟာ တရုတ္အစိုးရရဲ ႔ မဟာဗ်ဴဟာဆိုင္ရာ အက်ပ္အတည္း ျဖစ္လာပါတယ္။

ကခ်င့္အေရးဟာ ေဒသအေရးကေန ႏုိင္ငံတကာအေရး ျဖစ္သြားမွာကို တရုတ္က အလြန္စိုးရိမ္တယ္လို႔ Stimson Center က တရုတ္အမ်ုိးသမီးသုေတသီ ယြန္႔စြန္ (Yun Sun) က ဆုိပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ဇန္နဝါရီလထုတ္ စာတမ္းမွာ သံုးသပ္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၁၃ မတ္လက က်င္းပတဲ့ ေရႊလီေဆြးေႏြးပြဲမွာ အျခားႏိုင္ငံေတြပါဝင္ဖို႔ ဖိတ္ေခၚတဲ့စာပိုဒ္ကို တရုတ္က ကန္႔ကြက္လို႔ ဖ်က္သိမ္းေပးလိုက္ရတဲ့အတြက္ ေနာက္ပိုင္း တရုတ္ျပည္မွာ မေဆြးေႏြးေတာ့တာလို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျမစ္ႀကီးနားမွာ က်င္းပတဲ့ ေမလ ေဆြးေႏြးပြဲက်မွ ကုလသမဂၢကိုယ္စားလွယ္ကို ဖိတ္ေခၚႏိုင္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကခ်င္ျပႆနာ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ကုလသမဂၢနဲ႔ တရုတ္ဟာ ေလ့လာသူအဆင့္က ပါဝင္လာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကခ်င္အေရးမွာ အေမရိကန္ပါလာမွာကို တရုတ္အေၾကာင္းဆံုး ျဖစ္တယ္လို႔ ယြန္႔စြန္ က ဆုိပါတယ္။

စစ္အစုိးရနဲ႔ ရယူခဲ့တဲ့ သေဘာတူခ်က္ဟာ အာမခံသူမရွိတဲ့အတြက္ ခုိင္မာအားနည္းတာလို႔ KIA ဖက္က ယူဆပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တရုတ္အျပင္ ကုလသမဂၢ၊ ၿဗိတိန္ နဲ႔ အေမရိကန္လည္း ပါဝင္သင့္တယ္လုိ႔ ကခ်င္ဖက္က ျမင္ပါတယ္။ ကခ်င္ေျပာတာကိုခ်ည္း နားမေထာင္ဘဲ အျပန္အလွန္ ေဆြးေႏြးတာကို သိရေအာင္။ ေလ့လာသူအျဖစ္ ႏိုင္ငံတကာကိုယ္စားလွယ္ေတြ တက္ေရာက္တာကို ဗမာအစိုးရဖက္ကလည္း လိုလားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အင္အားအႀကီးဆံုးျဖစ္တဲ့ အေမရိကန္ပါဝင္တာဟာ မိမိအက်ုိးစီးပြားကို ထိခိုက္ႏိုင္တယ္လို႔ တရုတ္က ျမင္ပါတယ္။ ကခ်င္အေရးကို (၂) ႏုိင္ငံ ေျဖရွင္းရမယ့္ ျပႆနာအျဖစ္သာ တရုတ္က ျမင္ပါတယ္။ အေမရိကန္ ပါဝင္လာရင္ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာသာမကဘဲ တျပည္လံုးမွာပါ တရုတ္ၾသဇာအရွိန္အဝါ က်ဆင္းလာႏိုင္တယ္လို႔ျမင္ေၾကာင္း ယြန္႔စြန္ က ေဖာ္ျပပါတယ္။

ကခ်င္ျပည္နယ္ဟာ ယူနန္ျပည္နယ္နဲ႔ ဆက္ေနတာမုိ႔ တရုတ္အက်ုိးစါးပြားနဲ႔လည္း ဆက္စပ္ေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကခ်င္ျပႆနာ ေျဖရွင္းရာမွာ မလႊဲမေသြ တရုတ္ပါဝင္လာရပါတယ္။ အေမရိကန္ကေတာ့ ဒီလုိ မဟုတ္ပါဘူး။ ကခ်င္အေရးကို ဦးသိန္းစိန္အစိုးရရဲ ႔ ျပဳျပင္ေရးလုပ္ငန္းတခုအေနနဲ႔ စိတ္ဝင္စားလာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ စာနယ္ဇင္း၊ အန္ဂ်ီအို နဲ႔ ဒီမုိကေရစီသမားေတြ ဝုိင္းဝန္းတုိက္တြန္းတာဟာလည္း ကခ်င္အေရးကို အေမရိကန္ အာရံုစိုက္ရတဲ့အေၾကာင္းရင္းတခု ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကခ်င္အေရးကို အေမရိကန္မွာ အေလးထားဖို႔ကိစၥဟာ ေလာ္ဘီလုပ္ႏုိင္တဲ့ အတုိငး္အတာေပၚမွာ မူတည္ေနပါတယ္။

အေမရိကန္ျပည္နယ္အသီးသီးမွာ ရွိေနၾကတဲ့ ကခ်င္အသင္း (၂၀) ေက်ာ္ကို စုေပါင္းထားတဲ့ ကခ်င္မဟာမိတ္အဖြဲ႔ Kachin Alliance ဆိုတာရွိၿပီး သမၼတအိုဘားမားဆီကုိ စာေရးတာမ်ုဳိးေတာ့ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္ကို ဦးတည္တဲ့ ကခ်င္ေလာ္ဘီအုပ္စုကိုေတာ့ သတိမထားမိေသးပါဘူး။ အီးယူဥေရာပအဖြဲ႔နဲ႔ အာဆီယံအသင္းတို႔ရဲ ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေၾကာင့္ အာေခ် လြတ္ေျမာက္ေရး လႈပ္ရွားမႈနဲ႔ အင္ဒိုနီးရွားအစိုးရတုိ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသေဘာတူညီခ်က္ ရယူႏိုင္တာဟာလည္း ကခ်င္အတြက္ သင္ခန္းစာတခု ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာပါဝင္လာလို႔ သေဘာတူညီခ်က္ ရယူႏိုင္တဲ့ သာဓက ျဖစ္ပါတယ္။

  VOA