အစားအစာကို အေျခခံထားေသာ ဓေလ့သံုးစကားမ်ား (Food Idioms)

အစားအစာကို အေျခခံထားေသာ ဓေလ့သံုးစကားမ်ား (Food Idioms)
----------------------------------------------------
Posted by Soe Soe Win on August 18, 2014 at 11:24 in
အစားအစာကို အေျခခံထားေသာ ဓေလ့သံုးစကား အေျမာက္အမ်ားကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ကမၻာအႏွံ႔က လူေတြဟာ အစားအစာအေပၚမွာ ဘယ္ေလာက္ေတာင္ စိတ္ဝင္စား အေလးထားေနၾကသလဲဆိုတာ ထင္ရွားလွပါတယ္။ ဒီေဆာင္းပါးမွာေတာ့ အစားအစာမ်ားအေပၚ အေျခခံထားတဲ့ ဓေလ့ သံုးစကား (၁၀) ခုကို ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
1. Apples and oranges (ပန္းသီးႏွင့္လိေမၼာ္သီးမ်ား) - ပင္ကိုယ္အားျဖင့္ ျခားနားေသာအရာႏွစ္ခု (သို႔) သဟဇာတမျဖစ္ ေသာ အရာႏွစ္ခု။
e.g. To compare The Chronicles of Narnia to the Twilight series is to compare apples to oranges (The Chronicles of Narnia ကို Twilight ဇာတ္လမ္းတဲြေတြနဲ႔ ႏိႈင္းယွဥ္တာဟာ ပန္းသီးကို လိေမၼာ္သီးနဲ႔ ႏိႈင္းယွဥ္ သလိုပဲ။)
2. Bad apple (ပုပ္ေနေသာ ပန္းသီး) - တျခားသူေတြေပၚ မေကာင္းေသာ (သို႔) အက်င့္ပ်က္ေစေသာ ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈရွိျခင္း၊ ဒုကၡေပးေသာ (သို႔) စက္ဆုပ္ဖြယ္ေကာင္း ေသာ သူ
e.g "One official of a national motorcycle organization argued that a few bad apples shouldn't be allowed to ruin all mortorcyclists reputation…" (အက်င့္ပ်က္တဲ့သူအနည္းငယ္ေၾကာင့္ ေမာ္ေတာ္ဆိုင္ကယ္သမားအားလံုးရဲ႕ ဂုဏ္သတင္းကို မပ်က္စီးေစသင့္ပါဘူး" လို႔ အမ်ိဳးသားေမာ္ေတာ္ဆိုင္ကယ္အဖဲြ႕အစည္းတစ္ခုရဲ႕ အရာရွိတစ္ဦးက ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။)
ျမန္မာ စကားပံုမွာလည္း "ငါးခုံးမ တစ္ေကာင္ေၾကာင့္ တစ္ေလွလုံးပုပ္တယ္" ဆိုျပီး ရွိတယ္ေလ။
3. Bring home the bacon (၀က္ဆားနယ္ေျခာက္ကို အိမ္ယူခဲ့ျခင္း။) - မိသားစု စားဝတ္ေနေရးအတြက္ ေငြရွာျခင္း
အေမရိကန္အသံုးအႏႈန္းမွာေတာ့ "to bring home the bacon" ဟူေသာ စကားအသံုးအႏႈန္းသည္ "မိသားစုအတြက္ ၀င္ေငြရွာျခင္း" (to earn a living for a household) လို႔ အဓိပၸါယ္ရပါတယ္။ ဒီအသံုးအႏႈန္းဟာ Dunmow Flitch ဆိုတဲ့ ႐ိုးရာပံုျပင္က အစျပဳလာတာ ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
"A flitch of bacon" ဆိုတာ ကေတာ့ ဆားနယ္ၿပီး အေျခာက္လွန္းထားတဲ့ ၀က္ဆားနယ္ေျခာက္ထူထူတစ္ျပားကို ေခၚျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ Essex ျပည္နယ္မွာရွိတဲ့ Dunmow ၿမိဳ႕ကို အလည္လာတဲ့ အိမ္ေထာင္သည္ေတြထဲက ခၽြန္ေနတဲ့ ေက်ာက္တံုးေတြေပၚမွာ ဒူးေထာက္ၿပီး လြန္ခဲ့တဲ့ (၁၂) လအတြင္း မိမိရဲ႕ အိမ္ေထာင္ဖက္ႏွင့္ တစ္ခါမွ ရန္မျဖစ္ဖူးေၾကာင္း (သို႔) အိမ္ေထာင္ျပဳခဲ့တာကို တစ္ခါမွ ေနာင္တမရခဲ့ဖူးေၾကာင္းကို က်ိန္တြယ္ၿပီး ေျပာႏိုင္ေသာသူဟာ ၀က္ဆားနယ္ ေျခာက္ ထူထူတစ္ျပားကို ရရွိႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္ထပ္ျဖစ္ႏိုင္ေျခတစ္ခုကေတာ့ ဒီအသံုးအႏႈန္းဟာ ေက်းလက္ပဲြေစ်းေတြ (county fair) မွာ ျပဳလုပ္တဲ့ အမဲဆီလိမ္း၀က္ၿပိဳင္ပဲြ (greased pig contests) ေတြကေန ဆင္းသက္လာျခင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။ ၀က္ကို ဖမ္းႏိုင္တဲ့ၿပိဳင္ပဲြ၀င္သည္ ၀က္ဆားနယ္ေျခာက္ကို အိမ္သယ္သြားခဲ့ပါတယ္။
e.g. If Jo's going to be at home looking after the kids, someone needs to bring home the bacon. (Jo က အိမ္မွာ ကေလးထိန္းရမယ္ဆိုရင္ မိသားစု စာဝတ္ေနေရးအတြက္ ေငြရွာဖို႕ လူတစ္ေယာက္ေတာ့ လိုလိမ့္မယ္။)
4. Chew the fat (အဆီကို ၀ါး) - အေၾကာင္းအရာတစ္ခုခုနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အျငင္းပြားျခင္း (အျငင္းပြားသူေတြရဲ႕ ပါးစပ္လႈပ္ရွားမႈသည္ အရြတ္ကို ၀ါးေနသကဲ့သို႔ အားရပါးရ လႈပ္ေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။)
ၿဗိတိသွ်စကားအသံုးအႏႈန္းမွာေတာ့ "chew the fat" ႏွင့္ "chew the rag" (အ၀တ္စုတ္ကို၀ါး) ဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္း (၂)ခုစလံုးရဲ႕ အဓိပၸါယ္ကေတာ့ အျငင္းပြားသည္ (သို႔) ညည္းညဴသည္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္အသံုး အႏႈန္းမွာေတာ့ ၄င္း၏ အဓိပၸါယ္ကေတာ့ "ရင္းႏွီးစြာ စကားစျမည္ေျပာေနသည္" (to engage in friendly conversation) ပဲျဖစ္ပါတယ္။
e.g. We spent the evening watching the TV and chewing the fat. (ငါတို႕ေတြ ညေနက တီဗြီၾကည့္ျပီး စကားေျပာရင္း အခ်ိန္ကုန္သြားတယ္။)
5. Cream puff (မလိုင္ဌာပနာပါေသာၾကြပ္ရြသည့္မႈန္႔) - cream puff ရဲ႕ တိုက္႐ိုက္အဓိပၸါယ္ကေတာ့့ "အထဲမွာ မလိုင္အဆာသြတ္ထားတဲ့ ေဖာင္းၾကြၿပီး ၾကြပ္ရြေနတဲ့ ႏူးညံ့တဲ့ အဆာသြတ္မုန္႔မြမြေလးပဲျဖစ္ပါတယ္။
ၿဗိတိသွ်အသံုးအႏႈန္းမွာေတာ့ "effeminate person" (မိန္းမဆန္ေသာသူ) လို႔ အဓိပၸါယ္ရၿပီး အေမရိကန္အသံုးအႏႈန္းမွာေတာ့ "အေျခအေနအထူးေကာင္းမြန္ေနေသးေသာ တစ္ပတ္ရစ္ကား" လို႔ အဓိပၸါယ္ရပါတယ္။
e.g. We'll never win with a bunch of cream puffs on our team! (မိန္းမဆန္တဲ့ လူေတြ ငါတို႕ အသင္းထဲမွာ ရွိေနသေရြ႕ ငါတို႕ ျပိဳင္ပြဲမွာ အႏိုင္ရမွာမဟုတ္ဘူး။)
6. A cup of tea (လက္ဖက္ရည္တစ္ခြက္) - လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ရဲ႕ ပင္ကိုယ္စ႐ိုက္ႏွင့္ ကိုက္ညီေသာ တစ္စံုတစ္ခု
ဒီအသံုးအႏႈန္းကို အျပဳသေဘာေဆာင္ေသာ အေျခအေနႏွင့္ အပ်က္သေဘာေဆာင္ေသာ အေျခအေန (၂) မ်ိဳးစလံုးတြင္ အသံုးျပဳပါတယ္။
e.g "A Mozart concert? Just my cup of tea!" (မိုးဇတ္ရဲ႕ ဂီတပဲြ? ငါ့အႀကိဳက္ပဲ။)
"A ball game? Sorry, football is not my cup of tea" (ေဘာလံုးပဲြ? စိတ္မေကာင္းပါဘူး။ ေဘာလံုးပဲြကို ကၽြန္ေတာ္ မႀကိဳက္ဖူး)
7. A pretty / fine kettle of fish (ဒုကၡလွလွေရာက္ျခင္း) - အေနခက္ေသာ အေရးကိစၥ၊ ကေမာက္ကမ အေျခအေန (သို႔) ေရာေထြးမႈ
e.g. That's a fine kettle of fish - the car won't start and I have to leave in five minutes. (ငါေတာ့ ဒုကၡလွလွနဲ႕ ေတြ႕ျပီ။ ကားက စက္လုံးဝ ႏိႈးလို႕မရတဲ့အျပင္ ငါကလည္း ေနာက္ ၅ မိနစ္ ဆိုသြားမွ ျဖစ္မွာ။)
ဒါနဲ႕ဆင္တဲ့ "a different kettle of fish" (သို႔) "another kettle of fish" လို႕သုံးထားရင္ေတာ့ "လံုး၀ကို တျခားအရာပဲ" "လားလားမွမတူသည့္အရာ" လို႔ အဓိပၸါယ္ ေျပာင္းလဲသြားတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ မတူတာသတိခ်ပ္ပါ။
e.g. Your website needs to be a whole different kettle of fish. (ခင္ဗ်ားရဲ႕ website က လံုး၀ မတူညီတဲ့ အျခားအရာျဖစ္သင့္တယ္။)
8. A lemon (သံပုရာသီး) - ဆိုးေသာ (သို႔) မလိုလားအပ္ေသာ တစ္စံုတစ္ရာ
ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ႏွင့္ မကိုက္ညီေသာ ဘယ္အရာကိုမဆို a lemon (သံပုရာသီး) လုိ႔ ေခၚႏိုင္ပါတယ္။
e.g . Her first husband was a lemon. (သူ႕ပထမေယာက်္ားက အသံုးမက်တဲ့လူတစ္ေယာက္ျဖစ္တယ္။)
အမ်ားအားျဖင့္ေတာ့ ဒီအသံုးအႏႈန္းကို စ၀ယ္ကတည္းက ျပႆနာအမ်ိဳးစံုရွိေနတဲ့ ေမာ္ေတာ္ကားအတြက္ အသံုးျပဳေသာ အသံုးအႏႈန္းျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ အခ်ိဳ႕ျပည္နယ္ေတြမွာဆို "lemon laws" ေတြရွိပါတယ္။ ဒီဥပေဒက ၀ယ္ယူူေတြကို အဆင့္မမီေသာ ကားမ်ား ၀ယ္ယူျခင္းမွ ကာကြယ္ေပးပါတယ္။ ၁၉၇၅ ခုႏွစ္က ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ Federal Lemon Law သည္ ျပည္နယ္အားလံုးမွ ၿမိဳ႕သားအားလံုးကို ကာကြယ္ေပးပါတယ္။
9. Full of beans (ပဲအျပည့္) - စြမ္းအားႏွင့္ တက္ၾကြေသာ စိတ္ဓာတ္အျပည့္
e.g. Hollins is still full of beans as he settles at Crawly Town (ခေရာ္လီၿမိဳ႕မွာ အေျခခ်ေနေသာ ေဟာ္လင္း(စ္)သည္ စြမ္းအားႏွင့္တက္ၾကြတဲ့ စိတ္ဓာတ္အျပည့္ရိွ ေနတုန္းပါပဲ။)
ျမန္မာလို ပဲမ်ားတယ္ (အလွၾကိဳက္တယ္) ဆိုတာနဲ႕ဆင္သလိုရွိေပမဲ့ မတူတာကိုဂ႐ုျပဳပါ။
10. Hot potato (ျဗဟၼာဦးေခါင္း) - (အထူးဂ႐ုတစိုက္ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းရမည္၊ သိမ္ေမြ႕နက္နဲ ေသာ အေျခအေန)
e.g. The racial discrimination issue is a political hot potato. (လူမ်ိဳးေရး ခြဲျခားဆက္ဆံျခင္းသည္ ေျဖရွင္းရန္ ခက္ေသာ ႏိုင္ငံေရး ကိစၥတစ္ရပ္ပင္ျဖစ္သည္။)
Idiom ေတြကိုေန႕တိုင္းနဲနဲသုံးၾကည့္မယ္ဆိုရင္ မွတ္မိျပီးေနာင္ျပန္သုံးႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ျပန္မသုံးရင္ေတာ့ ျပန္ေမ့သြားမွာေသခ်ာပါတယ္။ ေအာက္က comment ထဲမွာ ခုေျပာျပတဲ့ idiom ေတြကိုသုံးျပီး ဝါက်ေတြ က်င့္ေရးၾကည့္ပါလား။
Dailywritingtips.com မွ Maeve Maddox ၏ Food Idioms ကို ကိုးကားဘာသာျပန္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
မူရင္းလင့္>>>> အစားအစာကို အေျခခံထားေသာ ဓေလ့သံုးစကားမ်ား (Food Idioms) - Myanmar Network http://www.myanmar-network.net/forum/topics/food-idioms…