ကမၻာ့ကဗ်ာေန႔(မတ္ခ်္လ- ၂၁ ရက္ေန ့)

ကမၻာ့ကဗ်ာေန႔(မတ္ခ်္လ- ၂၁ ရက္ေန ့)
=========
ကမၻာ့ကဗ်ာေန႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္ကေန စတင္ၿပီး ကမၻာ့ကဗ်ာေန႔ကို မတ္လ ၂၁ ရက္ေန႔တုိင္းမွာ က်င္းပဖို႔ UNESCO ကသတ္မွတ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီေန႔မွာ ကမၻာအရပ္ရပ္က ကဗ်ာဆရာေတြနဲ႔ ကဗ်ာျမတ္ႏို္းသူေတြဟာ ကဗ်ာေတြ ရြတ္ဆိုၾက၊ ကဗ်ာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ စာတမ္းေတြဖတ္ၾကတယ္။ ကဗ်ာ့ကဝိေတြကို ဆုခ်ီးျမႇင့္ၾကပါတယ္။ ကိုယ့္ႏုိင္ငံက ကဗ်ာေတြအေၾကာင္း၊ ကမၻာ့ကဗ်ာေတြအေၾကာင္း၊ ကဗ်ာ့ယဥ္ေက်းမႈ ေရစီးေၾကာင္း စတာေတြကို အဲဒီေန႔မွာ ေဆြးေႏြးၾကပါတယ္။ ကဗ်ာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ လႈပ္ရွားမႈေတြကို လုပ္ၾကပါတယ္။



ျမန္မာႏုိင္ငံမွာလည္း ကဗ်ာဆရာတခ်ိဳ႕ ကမၻာ့ကဗ်ာေန႔ကို က်င္းပေနၾကပါတယ္။ ကဗ်ာရြတ္ပဲြ၊ ကဗ်ာ သရုပ္ေဖာ္ပြဲ၊ စာတန္းဖတ္ပြဲေတြကို ရန္ကုန္ယုဒသန္ခန္းမမွာ ဒီေန႔လယ္ က်င္းပေနပါၿပီ။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ကမၻာ့ကဗ်ာေန႔ကို သီးသီးသန္႔သန္႔က်င္းပတာ ၁၀ စုႏွစ္ တခုေလာက္ပဲ ရွိပါေသးတယ္။




ေခတ္ေပၚကဗ်ာသို႔ အမွတ္ရခ်က္မ်ား......စိုင္း၀င္းျမင္႔(၁၉-၇-၂၀၀၆)



ကမၻာမွာ

အာဇာနည္ေန႔ ေရာက္လာတယ္

ေတာ္လွန္ေရးေန႔ ေရာက္လာတယ္

ကမၻာမွာ

မိခင္မ်ားေန႔

ကမၻာ့ကဗ်ာေန႔

ေမာင္ေခ်ာႏြယ္ေန႔ ေရာက္လာတယ္

ေဟာသည္

လသြားယဥ္ေတြေခတ္မွာ

ကၽြန္ေတာ္တို႔ ရင္ခုန္သံမ်ားနဲ႔ ကဗ်ာဟာ

ေျခာက္ဖက္သံၾကား ျဖစ္ရမယ္တဲ႔

ေျဖာင္႔ထားေသာ အခ်က္အလက္

ျမန္မာ႔စာေပမွာ ေခတ္ေပၚကဗ်ာ ေျခခ်လို႔

လကမၻာမွာ ေျခရာထင္လုိ႔

ဒိုင္ႏိုေဆာ ေစာခဲ႔တယ္။

ဗလမရွိေပမဲ႔ 'ဇ' ရွိခဲ႔တယ္

ေမာင္ေခ်ာႏြယ္ ရပ္ကြက္ကိုေရာက္ရင္ ေျပာပါ

ေဖေဖနဲ႔ ေမေမတုိ႔ မဂၤလာဧည့္ခံပြဲဆိုလား

၀တ္ေကာင္းစားလွေတြ၀တ္ျပီး ထြက္သြားေလရဲ႕။

ခင္ဗ်ားေမးတာလည္း မဟုတ္ဘူး

ကၽြန္ေတာ္ေျဖတာလည္း မဟုတ္ဘူး

ဒီၾကားထဲက တစ္ခု

ေမာင္ေခ်ာႏြယ္သာ ကမၻာၾကီးက်ယ္တယ္လုိ႔ မယူဆခဲ့ရင္

ေခတ္ေပၚကဗ်ာကို ေတြ႕ခဲ့မွာမဟုတ္ဘူး။

သူေရာက္လာတယ္

ဂြည္ထည္နဲ႔ မလံုေလာက္ဘူးထင္လုိ႔

အေမ႔သားအိမ္ကေန ကမၻာ့သားအိမ္ၾကီးထဲ

တစ္ေလာကလံုး က်ဳပ္လုပ္စာ ထုိင္စားေနၾကတာခ်ည္းပဲ

ခါးေထာက္ေမာက္မာလုိ႔။

လမ္းတူရင္ လူခ်င္းေတြ႔မွာပါ

အခုေတာ့

တအိုင္အိုင္နဲ႔ကြာ

ေျခမတစ္ဖက္ ဟုိဘက္ထိုးရမလို

ဒီဘက္လွည့္ရမလို ျဖစ္ေနတာ။

ျပည္တြင္းျဖစ္ ႏိုင္ငံျခားအရက္

ေလာကဓံတရားထက္ျပင္းတဲ့ မခ်စ္ရဲ႕အရက္

တစ္ကမၻာလံုးမူးေအာင္ သူခ်က္ခဲ့တယ္။

မဂၢဇင္းမွာ ကၽြန္ေတာ့္ကဗ်ာေတြ အမ်ားၾကီးပါေတာ့

ဗံုးႀကဲတိုင္း ဘင္လာဒင္ကို မိတာမဟုတ္ဘူး

ေငါက္ငမ္းခဲ့တာ လြမ္းစရာ

၀င္းျမင့္က အၾကည္ဓာတ္ေလးရေနၿပီ

မိုးေ၀းက ေရနံအစမ္းတြင္းတစ္တြင္း

မင္းက ဒန္အိုးဒန္ခြက္ေတြ လုပ္ခ်င္တယ္

အတည္ေျပာတာ ေခ်ာပလီ။

အေပ်ာ္ပန္းေတြ တေ၀ေ၀နဲ႔

တို႔တေတြ ေနၾကရေအာင္. . .တဲ့

ပထမၿမိဳ႕ေတာ္မွာ သက္တံေရးဆြဲလို႔

ငါ႔ကို ပစ္ထား စိမ္းကားၾကတယ္္ေပါ႔ေလ

ေဟ့ေကာင္ ခက္ထန္

မင္းတုိ႔ သစ္ေတာလမ္း

ဗံုးလာႀကဲပစ္မယ္။

သစ္သား ဘတ္(စ္)ကားအိုႀကီးေပၚ

မာယာေကာ့စကီးနဲ႔ အတူတြယ္စီးေတာ့

ဒီတစ္ခါ

ကိုေခ်ာလို႔ေခၚရင္

လမ္းတစ္၀က္ ခုန္းဆင္းမယ္

"ဦးေခ်ာ" လို႔ေခၚ။

ေယာက်္ားခ်င္း ခ်စ္တဲ့အခ်စ္

အဲဒီဗိုင္းရပ္စ္ပိုးကို အရင္ေတြ႔ခဲ့တာ

ကန္စြန္းပလိန္းေတာ့ မမွာပါနဲ႔ကြာ

စိတ္နာလြန္းလုိ႔

ကဗ်ာကို ေၾကာက္ေၾကာက္လန္႔လန္႔နဲ႔

စြန္႔စြန္႔စားစားနဲ႔ စြန္းစြန္းထင္းထင္း ေရးခဲ့ ခ်စ္ခဲ့

အပင္ေပၚမွာ သူ႕အလိုလိုမွည့္ေနတဲ့ ပင္မွည့္ေတး

ဘိလပ္ရည္လို တန္းစီထုတ္လုိ႔ မရဘူး။

ကဗ်ာဆရာ ကေဖး တေစၧကေဖး

အတိတ္အေၾကာင္း မ်ားမ်ားေရးၿပီး

ကိုယ့္အေၾကာင္း နည္းနည္းေတြးလို႔

သစ္ေတာ္သီးအခြံေတြ ဘယ္ပစ္လိုက္လဲ...ခ်ာတိတ္ဆိုိေတာ့

ကၽြန္ေေတာ္ စားပစ္လိုက္ၿပီခင္ဗ်ာ့ေပါ႔

မီးေသြးရၿပီ

မီးရဲ႕ေသြး

မီးကိုေသြး

လမ္းသြားရင္း ကဗ်ာၾကည့္ ၾကည့္ျမင္။

ကၽြႏု္ပ္ခ်စ္ေသာ ကဗ်ာပရိသတ္မ်ား

ဤကဗ်ာအား ကူးယူရြတ္ဆိုႏိုင္ပါေၾကာင္း

ေမာင္ေခ်ာႏြယ္ဆိုေသာ တန္ဖိုး၌

ရြာသြန္းေသာမိုးမွာ

ပိုးမႊားမ်ား ကင္းစင္ပါေစသတည္း။

အရက္ျဖဴကို ယဥ္ေက်းမႈျမွင့္ေသာက္လုိ႔

စီစီဖတ္ရဲ႕ေက်ာက္တံုးႀကီးကို

ေန႔စဥ္ ေန႔စဥ္ တြန္းတြန္္းတင္လုိ႔

ပင္လယ္ေလရွဴသူတဲ့

အရိပ္ေျခြသစ္ပင္တဲ့

သူငယ္ခ်င္း ညီအကိုတစ္ေတြတဲ့

အသစ္အဆန္းနဲ႔ ရႊင္လန္းလုိ႔။

အခု

ေတာင္ကုန္းအမွတ္ ၂၀၀၂

ကမၻာလံုး၀န္းႀကီးကိုေတာင္မွ

တစ္တြဲတည္းနဲ႔ အၿပီးတင္မယ့္ရထား

ရထားေပၚမွာ

တိုင္းေက်ာ္ျပည္ေက်ာ္ဆတ္သြား

မစၥတာႀကိမ္းပကားနဲ႔ ဂ်ံဳးနီ

အခုဆို တစ္ေန႔ကို အခ်က္သံုးဆယ္ပိုရိုက္ခံရရွာသူ

ေပတိုး

ရထားကေတာ႔ မသာရထားပဲ။

ရထားေပၚမွာ

ထမင္းအသုိးမ်ားကိုသာ ေမွ်ာ္လင့္ေသာ

ေမွ်ာ္လင့္ျခင္း ထမင္းသိုးမ်ား

ဒီဒုကၡေလး ငါ႔ကိုမွ်ပါ

ရထားေပၚမွာ

မေအာင္ျမင္တဲ့ ေမာင္လူထြား

ယာကြပ္

မစၥတာ ဒဗလ်ဴကလက္

မမတင္ ေက်ာင္းထြက္ေတြ

ၿမိဳ႕သစ္မိုးကိုျဖတ္လုိ႔

ကိုက္လမ္းအတိုင္း သြားလုိ႔

ရထားကေတာ့ မသာရထားပဲ။

ရထားေပၚမွာ

ဘ၀ကို ပြဲေတာ္လုိ႔ ေတြးေခၚသူနဲ႔အိမ္ေငးသူ

ရထားေပၚမွာ

ဖ်ံဖမ္းသမား

ဖ်ံေတြရဲ႕ အသြားအလာကို ေစာင္႔ၾကည့္လုိ႔

ရထားဟာ ေဂၚကီရပ္ကြက္ကိုျဖတ္လုိ႔

ရထားေပၚမွာ

ရင္ကိုခြဲျပေပမဲ့

ဘာမဆိုလြဲခဲ့ရသူ

သစၥာပန္းမ်ားနဲ႔ေမလ

အခ်စ္အေၾကာင္းေျပာတဲ႔ညမွာ

မစဥ္းစားျခင္းေသတၱာကိုဖြင့္လို႔

မရွိတဲ့စာကိုစီကိုလို႔

ရထားေပၚမွာ

ၾကယ္ျပာကေလးနဲ႔ ထမင္းစားၿပီးတဲ့ေနာက္

ေမာင္ေခ်ာႏြယ္အတုကေလ

မ်က္လွည့္ဆရာရဲ႕ ဘင္ကိုမွ၀ယ္မယ္တဲ့

ရထားေပၚမွာ

မစၥတာလန္ဒန္

မစၥတာတိုနီဘလဲ

လႊဲခ်က္ျမန္တဲ့ နာရီခ်ိန္သီးေတြနဲ႔

သံတံုးသံခဲေတြကို ဆြတ္ဆြတ္ေနတဲ့

မစၥတာခ်ာလီ။

ဥာဏ္ေၾကာင့္ ဒုကၡေရာက္ရတဲ့ ခရီးစဥ္

ထြန္းကားတဲ့ ၿမိဳ႕ႀကီးတစ္ၿမိဳ႕

ခင္းဗ်ားဟာ နတ္တို႔ခိုး၀ွက္ျခင္းခံရတဲ့ ကဗ်ာပဲ

ကဗ်ာဆရာကြယ္လြန္တဲ့အခါ

ကဗ်ာနဲ႔ သရဏဂံုတင္ရပါတယ္။ ။

*************************************

..လူတိုင္းကဗ်ာေရးသင့္တယ္လို ့၊ေပ်ာ္ရႊင္ျခင္းဟာလည္းကဗ်ာျဖစ္

သလို

စိတ္ညစ္ျခင္းဟာလည္းကဗ်ာပါပဲ...က

ာရန္ေတြညီခ်င္မွညီမယ္.....

ဒါေပမယ့္ဖတ္သူနဲ ့ေရးသူျကားနားလည္မွုရွိရင္..ကဗ်ာလို ့ပဲယူဆမိပါတယ္..





ကဗ်ာခ်စ္ျမတ္နိုးသူတိုင္းေပ်ာ္ရႊင္ခ်မ္းေျမ ့ပါေစ

World Poetry Day

21 March

In a constantly evolving world, a world of rapid change and social transformation, poets have a presence alongside civil movements and know how to alert consciences to the world’s injustices as well as encourage appreciation of its beauty. We can also see potential in new technologies and short messages that circulate on social networks, breathing fresh life into poetry, fostering creativity and the sharing of poems and verses that can help us to engage more fully with the world."

Irina Bokova, Director-General of UNESCO



Chinese people chant poems to celebrate the Dragon Boat Festival. Photo © UNESCO

Poetry contributes to creative diversity, by questioning anew our use of words and things, our modes of perception and understanding of the world. Through its associations, its metaphors and its own grammar, poetic language is thus conceivably another facet of the dialogue among cultures. Diversity in dialogue, free flow of ideas by word, creativity and innovation. World Poetry Day is an invitation to reflect on the power of language and the full development of each person’s creative abilities.

Every year on 21 March UNESCO celebrates the World Poetry Day. A decision to proclaim 21 March as World Poetry Day was adopted during the UNESCO’s 30th session held in Paris in 1999.

According to the UNESCO’s decision, the main objective of this action is to support linguistic diversity through poetic expression and to offer endangered languages the opportunity to be heard within their communities. Moreover, this Day is meant to support poetry, return to the oral tradition of poetry recitals, promote teaching poetry, restore a dialogue between poetry and the other arts such as theatre, dance, music, painting and so on, support small publishers and create an attractive image of poetry in the media so that the art of poetry will no longer be considered an outdated form of art but one.

UNESCO encourages the Member States to take an active part in celebrating the World Poetry Day, at both local and national level, with the active participation of National Commissions, NGOs and the public and private institutions concerned (schools, municipalities, poetic communities, museums, cultural associations, publishing houses, local authorities, etc.).



http://www.un.org/en/



... စာကဗ်ာခ်စ္တဲ ့

ေရႊအိမ္စည္