သဒၵါအသံုးအႏႈန္း
“သဒတ္မတာ စတ္မတာ” ဆိုေတာ့ သဒၵါ အသံုးအႏႈန္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သိေစခ်င္တာေလးေတြကို တင္ျပပါမယ္။"
မွ နဲ႔ က
၁။ ထြက္ခြာရာကို ရည္ၫႊန္းလိုရင္ “က” ကို ႏႈတ္ေျပာမွာေရာ အေရးမွာပါ သံုးတယ္။ “မွ” ကိုေတာ့ အေရးမွာပဲ သံုးပါတယ္။
၂။ ျပဳသူ၊ ျဖစ္သူ၊ ရွိသူကို ရည္ၫႊန္း လိုရင္ ႏႈတ္ေျပာနဲ႔ အေရး ၂ ရပ္စလံုးမွာ “က” ကိုပဲ သံုးရပါတယ္။
ကို နဲ႔ အား
အျပဳခံရသူကို ေဖာ္ျပလိုရင္ “ကို” သံုးပါ။ လက္ခံသူကို ေဖာ္ျပလိုရင္ “အား” သံုးပါ။
သာဓက။ ေခြးကို ႐ိုက္သည္။ တိုင္ကပ္နာရီကို ေက်ာင္းအုပ္ ဆရာမႀကီးအား ေပးအပ္ လွဴဒါန္းသည္။ "တို႔၊ မ်ား၊ ေတြ
၁။ တစ္မ်ဳိးတည္း ဒါမွမဟုတ္ ႏီွးႏႊယ္ ပတ္သက္ေနတဲ့ အမ်ဳိးအစားေတြကို အႂကြင္းအက်န္ မရွိ တေပါင္းတစည္း တည္း (ထဲ) ေဖာ္ျပလိုတဲ့အခါ “တို႔” ကို သံုးတယ္။
၂။ တစ္ခုမက မ်ားျပားတဲ့ အေရ အတြက္ရွိတဲ့ အမ်ဳိးအစားကို ေဖာ္ျပလို တဲ့အခါ “မ်ား” ကိုသံုးတယ္။
၃။ ေျပာဟန္မွာ “ေတြ” ကိုသံုးတယ္။
၄။ “မ်ား၊ ေတြ” ကို ကိန္းဂဏန္းမ်ား နဲ႔ တြဲမသံုးႏိုင္ပါ။
၅။ နာမ္စားမ်ားနဲ႔ တြဲမသံုးႏိုင္ပါ။ တစ္ဦး တစ္ေယာက္တည္း(ထဲ)နဲ႔ပဲ သက္ဆုိင္တဲ့ နာမ္မ်ားန႔ဲလည္း တြဲမသံုး ႏိုင္ပါ။ တြဲသံုးရင္ အနက္ အဓိပၸာယ္လြဲ ႏိုင္ပါတယ္။
သာဓက။ ငါမ်ား ထီ ေပါက္ရင္ ဘယ္ေလာက္ ေကာင္းမလဲ။ "ခဲ့
၁။ အတိတ္ကာလ ပစၥည္း မဟုတ္ပါ။ အမွန္တကယ္ ျပဳေၾကာင္း၊ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ရွိေၾကာင္း ေလးနက္ေစၿပီး ႀကိယာကို ကူညီ ေထာက္ပံ့တဲ့ စကားလံုး ျဖစ္တယ္။ ဒါေပမဲ့ “ဦးစြာ ျပဳလုပ္ျခင္း၊ အလ်င္ျပဳ လုပ္ျခင္း” အနက္ကိုေတာ့ ၫႊန္းျပတတ္ ပါတယ္။
သာဓက။ (က) ေမွာင္ခဲ့တစ္ခါ၊ ျပာခဲ့ တခ်ဳိ႕၊ ညိဳ႕ခဲ့တလီ။ (ခ) ေညာင္ရမ္းၿမိဳ႕ ကုိ…ဘယေက်ာ္ထင္ကို ေပးေတာ္မူခဲ့ ၍ ျပန္ေတာ္မူသည္။
၂။တိုက္တြန္းႏိႈးေဆာ္တာ၊ ၀န္ခံ ကတိျပဳတာေတြကို ေဖာ္ျပတဲ့၀ါက် တခ်ဳိ႕မွာ အေလးအနက္ ျပဳတဲ့ သေဘာနဲ႔ “ခဲ့” ကို ထည့္သံုးေလ့ ရွိတယ္။
သာဓက။ ခ်စ္၍ေခၚသည္ လိုက္ေတာ္ မူခဲ့။ ဘႀကီးလည္း ကေလးမတို႔ အိမ္ကို တစ္ႀကိမ္ေလာက္ လာခဲ့ရဦးမယ္။
၃။ “လွ်င္၊ ေသာ္၊ မူ၊ ျငားအံ့” စတာ ေတြနဲ႔ တြဲသံုးတတ္ၾကတယ္။
သာဓက။ -မိုးမၿပိဳဘူး ၿပိဳခဲ့ေသာ္၊ အကယ္၍ ထီေပါက္ခဲ့လွ်င္၊ မိတ္ေဆြ မရွိခဲ့မူ၊ ထုိသို႔ ျဖစ္ခဲ့ဲျငားအံ့။
ေရးဟန္တခ်ဳိ႕
“ျမန္မာေတြၾကား စာနဲ႔စကား” ဟာ သုေတသန စာတမ္းလည္း မဟုတ္ပါ။ က်မ္းႀကီး က်မ္းခိုင္လည္း မဟုတ္ပါ။ ပညာရွင္ ပညာရွိက ေရးတာလည္း မဟုတ္ပါ။ “စကား ေျပာသလို ေရးရမယ္” ဆိုတဲ့ လႈပ္ရွားမႈရ႕ဲ ဂယက္ ကေလး တစ္ခုပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရးပါလို႔လည္း မတိုက္တြန္းလိုပါ။ မေရးပါနဲ႔လို႔လည္း မတားျမစ္လုိပါ။ ေကာင္း တယ္ထင္ရင္ ေရးနိုင္ပါတယ္။
ေလးစားေသာ…..
ေရႊအိမ္စည္
“သဒတ္မတာ စတ္မတာ” ဆိုေတာ့ သဒၵါ အသံုးအႏႈန္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သိေစခ်င္တာေလးေတြကို တင္ျပပါမယ္။"
မွ နဲ႔ က
၁။ ထြက္ခြာရာကို ရည္ၫႊန္းလိုရင္ “က” ကို ႏႈတ္ေျပာမွာေရာ အေရးမွာပါ သံုးတယ္။ “မွ” ကိုေတာ့ အေရးမွာပဲ သံုးပါတယ္။
၂။ ျပဳသူ၊ ျဖစ္သူ၊ ရွိသူကို ရည္ၫႊန္း လိုရင္ ႏႈတ္ေျပာနဲ႔ အေရး ၂ ရပ္စလံုးမွာ “က” ကိုပဲ သံုးရပါတယ္။
ကို နဲ႔ အား
အျပဳခံရသူကို ေဖာ္ျပလိုရင္ “ကို” သံုးပါ။ လက္ခံသူကို ေဖာ္ျပလိုရင္ “အား” သံုးပါ။
သာဓက။ ေခြးကို ႐ိုက္သည္။ တိုင္ကပ္နာရီကို ေက်ာင္းအုပ္ ဆရာမႀကီးအား ေပးအပ္ လွဴဒါန္းသည္။ "တို႔၊ မ်ား၊ ေတြ
၁။ တစ္မ်ဳိးတည္း ဒါမွမဟုတ္ ႏီွးႏႊယ္ ပတ္သက္ေနတဲ့ အမ်ဳိးအစားေတြကို အႂကြင္းအက်န္ မရွိ တေပါင္းတစည္း တည္း (ထဲ) ေဖာ္ျပလိုတဲ့အခါ “တို႔” ကို သံုးတယ္။
၂။ တစ္ခုမက မ်ားျပားတဲ့ အေရ အတြက္ရွိတဲ့ အမ်ဳိးအစားကို ေဖာ္ျပလို တဲ့အခါ “မ်ား” ကိုသံုးတယ္။
၃။ ေျပာဟန္မွာ “ေတြ” ကိုသံုးတယ္။
၄။ “မ်ား၊ ေတြ” ကို ကိန္းဂဏန္းမ်ား နဲ႔ တြဲမသံုးႏိုင္ပါ။
၅။ နာမ္စားမ်ားနဲ႔ တြဲမသံုးႏိုင္ပါ။ တစ္ဦး တစ္ေယာက္တည္း(ထဲ)နဲ႔ပဲ သက္ဆုိင္တဲ့ နာမ္မ်ားန႔ဲလည္း တြဲမသံုး ႏိုင္ပါ။ တြဲသံုးရင္ အနက္ အဓိပၸာယ္လြဲ ႏိုင္ပါတယ္။
သာဓက။ ငါမ်ား ထီ ေပါက္ရင္ ဘယ္ေလာက္ ေကာင္းမလဲ။ "ခဲ့
၁။ အတိတ္ကာလ ပစၥည္း မဟုတ္ပါ။ အမွန္တကယ္ ျပဳေၾကာင္း၊ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ရွိေၾကာင္း ေလးနက္ေစၿပီး ႀကိယာကို ကူညီ ေထာက္ပံ့တဲ့ စကားလံုး ျဖစ္တယ္။ ဒါေပမဲ့ “ဦးစြာ ျပဳလုပ္ျခင္း၊ အလ်င္ျပဳ လုပ္ျခင္း” အနက္ကိုေတာ့ ၫႊန္းျပတတ္ ပါတယ္။
သာဓက။ (က) ေမွာင္ခဲ့တစ္ခါ၊ ျပာခဲ့ တခ်ဳိ႕၊ ညိဳ႕ခဲ့တလီ။ (ခ) ေညာင္ရမ္းၿမိဳ႕ ကုိ…ဘယေက်ာ္ထင္ကို ေပးေတာ္မူခဲ့ ၍ ျပန္ေတာ္မူသည္။
၂။တိုက္တြန္းႏိႈးေဆာ္တာ၊ ၀န္ခံ ကတိျပဳတာေတြကို ေဖာ္ျပတဲ့၀ါက် တခ်ဳိ႕မွာ အေလးအနက္ ျပဳတဲ့ သေဘာနဲ႔ “ခဲ့” ကို ထည့္သံုးေလ့ ရွိတယ္။
သာဓက။ ခ်စ္၍ေခၚသည္ လိုက္ေတာ္ မူခဲ့။ ဘႀကီးလည္း ကေလးမတို႔ အိမ္ကို တစ္ႀကိမ္ေလာက္ လာခဲ့ရဦးမယ္။
၃။ “လွ်င္၊ ေသာ္၊ မူ၊ ျငားအံ့” စတာ ေတြနဲ႔ တြဲသံုးတတ္ၾကတယ္။
သာဓက။ -မိုးမၿပိဳဘူး ၿပိဳခဲ့ေသာ္၊ အကယ္၍ ထီေပါက္ခဲ့လွ်င္၊ မိတ္ေဆြ မရွိခဲ့မူ၊ ထုိသို႔ ျဖစ္ခဲ့ဲျငားအံ့။
ေရးဟန္တခ်ဳိ႕
“ျမန္မာေတြၾကား စာနဲ႔စကား” ဟာ သုေတသန စာတမ္းလည္း မဟုတ္ပါ။ က်မ္းႀကီး က်မ္းခိုင္လည္း မဟုတ္ပါ။ ပညာရွင္ ပညာရွိက ေရးတာလည္း မဟုတ္ပါ။ “စကား ေျပာသလို ေရးရမယ္” ဆိုတဲ့ လႈပ္ရွားမႈရ႕ဲ ဂယက္ ကေလး တစ္ခုပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရးပါလို႔လည္း မတိုက္တြန္းလိုပါ။ မေရးပါနဲ႔လို႔လည္း မတားျမစ္လုိပါ။ ေကာင္း တယ္ထင္ရင္ ေရးနိုင္ပါတယ္။
ေလးစားေသာ…..
ေရႊအိမ္စည္
0 comments:
Post a Comment