Kidney Diseases in Children ကေလး ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါေတြ

Kidney Diseases in Children ကေလး ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါေတြ

Sun, Jan 1, 2012 at 10:32 AM
ကြ်န္ေတာ့္ မိန္းမ ကုိယ္ဝန္ေဆာင္တာ ၉ လရွိေနပါျပီ။ ကေလးဟာ ေက်ာက္ကပ္တလုံးအရြယ္ ၾကီးေနတယ္ဆုိတာ ကုိယ္ဝန္ ၄လ အရြယ္မွာ သိခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒီအခိ်န္က (႕႕႕႕႕) က အုိဂ်ီ နဲ႔ ျပခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ ၅လမွာ တခါျပန္ျပပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ေက်ာက္ကပ္ ပုံမွန္ျပန္ျဖစ္သြားျပန္ျပီး ဆီးအိပ္ၾကီးေနျပန္ပါတယ္။ ၆ လပုိင္းေျမာက္မွာေတာ့ အရြယ္က နည္းနည္း ပုံမွန္ျပန္ျဖစ္လာပါတယ္။ ၇ လေျမာက္မွာ ျမန္မာျပန္ကုိ ျပန္သြားပါတယ္။ ရန္ကုန္က နာမည္ၾကီး ဆရာမကုိ ကုိယ္ဝန္အပ္ပါတယ္။

အဲဒီမွာ ျဖစ္ခ်င္ေတာ့ ဆရာမက ၁ လခြဲေလာက္ ECG မရုိက္ပဲ ေနခဲ့ပါတယ္။ ၉ လေျမာက္မွာ ရုိက္ေတာ့ ေက်ာက္ကပ္ ၂လုံး အရြယ္ၾကီးေနတာ သိခဲ့ရပါတယ္။ ဆရာမ ေျပာခ်က္အရ ျမန္မာျပည္မွာ စက္ကိရိယာ မျပည့္စုံလုိ႔ စကၤာပူနဲ႔ ထုိင္းမွာ သြားလုပ္ရမယ္လုိ႔ေျပာပါတယ္။ အခုလက္ရွိ ကြ်န္ေတာ့္ မိန္းမက ထုိင္းဖက္သြားဖုိ႔ အားသန္ေနပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ကေတာ့ (႕႕႕႕႕) ကုိ လာဖုိ႔ေခၚပါတယ္။ သူက ေလယာဥ္ စီးရမွာမယ့္ အခ်ိန္ၾကာလုိ႔ ခံနုိင္ရည္မရွိနုိင္ေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။ ဘယ္လုိလုပ္သင့္တယ္ဆုိတာ အၾကံဥာဏ္ေပးပါ။

- ECG မဟုတ္ပါ၊ Ultrasoung ျဖစ္မွာပါ။
- Pregnancy and Air Travel ကိုယ္ဝန္နဲ႔ ေလယာဥ္ခရီး စာတပုဒ္ ပို႔လိုက္ပါတယ္။
- ေက်ာက္ကပ္-ဆီးလမ္းေရာဂါ ရွိခ်င္ရွိေနႏိုင္ေပမဲ့ ကေလးကို ေမြးဖြါးတာက ပံုမွန္ျဖစ္မွာပါ။
- ေရာဂါနာမည္သိရင္ ကေလးအထူးကုနဲ႔ ဆီးလမ္းအထူးကုဆရာဝန္ကို တိုင္ပင္ရင္ ဘယ္ေတာ့က်မွ ခြဲရမယ္။ ေဆးေပးရမယ္ဆိုတာ သိႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။
- ခ်က္ခ်င္းခြဲရ-မခြဲရဆိုတာ ေရာဂါအေပၚမွာ မူတည္ပါတယ္။ စာတပုဒ္ထပ္ေရးျပီး ပို႔လိုက္ပါတယ္။ ခ်င္ခ်ိန္လို႔ရမွာပါ။

Childhood Kidney Diseases ကေလးငယ္ေလးေတြမွာျဖစ္တတ္တဲ့ ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါေတြ
၁။ Posterior urethral valve obstruction: ဆီးထြက္ျပြန္ရဲ႕ ေနာက္ဖက္က အထိန္း ပိတ္ေနျခင္း၊ ေယာက္်ားေလးေတြမွာသာ ျဖစ္တယ္။ ခြဲစိတ္ကုသရမယ္။

၂။ Fetal hydronephrosis: (ဟိုက္ဒရို-နဖရိုးဆစ္) ေက်ာက္ကပ္ၾကီးေရာဂါ၊ တဖက္-ႏွစ္ဖက္ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ကုသနည္း အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိတယ္။ တခ်ိဳ႕ကို ခြဲစိတ္ကုသရတယ္။

၃။ Polycystic kidney disease (PKD): (ေပၚလီဆစ္စတစ္) ေရာဂါ၊ ႏွစ္ဖက္လံုးမွာျဖစ္တယ္။ အရည္ေအာင္းေနတဲ့ အိတ္ကေလးေတြ အမ်ားၾကီးျဖစ္ေနတာ။ တခ်ိဳ႕ဘာမွ မ ခံစားရေသးဘူး တခ်ိဳ႕မွာ ပိုးဝင္မယ္၊ ေက်ာက္တည္မယ္၊ ေသြးတိုးမယ္။ တခ်ိဳ႕ကို အစားအေသာက္ ဆင္ျခင္ေစရမယ္။ တခ်ိဳ႕ကို ေက်ာက္ကပ္အစားထိုးေပးရမယ္။ Dialysis ေက်ာက္ကပ္စစ္တာ လုပ္ေနရမယ္။

၄။ Multicystic kidney disease (MKD): (မာလ္တီဆစ္စ္တစ္) ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါ၊ တဖက္မွာျဖစ္တယ္။ ေကာင္းတဲ့တဖက္က အလုပ္လုပ္ေပးႏိုင္တယ္။ prenatal ultrasound ကိုယ္ဝန္မွာကတည္းက (အာလ္ထြာေဆာင္း) ရိုက္ရင္သိမယ္။ တခ်ိဳ႕ကိုသာ ခြဲစိတ္ေပးဘို႔လိုမယ္။

၅။ Renal tubular acidosis: (ရနယ္လ္-က်ဴျဗဴလာ-အက္ဆီဒိုဆစ္) ေရာဂါ၊ အက္စ္ဓါတ္အထိန္းႏိုင္ဘူး။ ေဆးနဲ႔ကုရမယ္။ ေက်ာက္တည္တတ္တယ္။

၆။ Wilms tumor: (ဝီလ္-က်ဴးမား) ေရာဂါ၊ ကင္ဆာျဖစ္တယ္။ ကေလး ၂ ႏွစ္သားက်မွသိတယ္။ ခြဲစိတ္တာနဲ႔ ေဆးေပးနည္း လုပ္ရမယ္။

၇။ Glomerulonephritis: (ဂလိုမာရူလိုတဖရိုက္တစ္) ေရာဂါ၊ ေက်ာက္ကပ္ထဲက ေသြးေၾကာေလးေတြစုေဝးရာမွာ ပိုးဝင္တာ။ စစ္တဲ့အလုပ္မလုပ္ႏိုင္ဘူး။ ကိုယ္ေရာင္မယ္၊ ဆီးထဲေသြးပါမယ္၊ ဆီးနည္းမယ္။ ေဆးနဲ႔ကုရတာမ်ားတယ္၊ တခ်ိဳ႕ Dialysis ေက်ာက္ကပ္စစ္တာ နဲ႔ Kidney transplant ေက်ာက္ကပ္လဲတာလုပ္ရမယ္။

၈။ Nephrotic syndrome: (နဖေရာတစ္-ဆင္ဒရုမ္း)၊ ဆီးထဲမွာ (ပရိုတင္း) ဓါတ္ေတြပါေနမယ္။ ကေလး ၁ ႏွစ္သားမွာ သိမယ္။ မ်က္ႏွာ-ဗိုက္-ေျခ-လက္ ေရာင္လာမယ္။ ေဆးနဲ႔သာကုတယ္။

၉။ Congenital problems with the urinary tract: ေမြးရာပါ ဆီးလမ္းခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္မ်ား၊
(က) ေက်ာက္ကပ္ကေန ဆီးအိမ္ဆီသြားတဲ့ ဆီးျပြန္ ၂ ခုပါေနတာ၊ ပိုးဝင္ႏိုင္တယ္။ ေဆးေပးကုတာနဲ႔ ခြဲစိတ္တာလုပ္မယ္။
(ခ) Horseshoe kidney ေက်ာက္ကပ္ ျမင္းခြါပံုျဖစ္ေနတာ၊ ေက်ာက္ကပ္ ႏွစ္ခုက ပူးေနတာ၊ အလုပ္ေတာ့ လုပ္ႏိုင္ေနမယ္။ အသက္ၾကီးရင္ တခုခုျဖစ္လာႏိုင္တယ္။

၁ဝ။ ဆက္စပ္ေနႏိုင္တဲ့ ေရာဂါေတြ
(က) High blood pressure ေသြးတိုးေရာဂါ၊
(ခ) Kidney stones ေက်ာက္ကပ္ ေက်ာက္တည္ျခင္း၊
(ဂ) Nephritis ေက်ာက္ကပ္ေရာင္ျခင္း၊
(ဃ) Urinary tract infections (UTI) ဆီးလမ္းပိုးဝင္ျခင္း၊

Dr. တင့္ေဆြ
၁-၁-၂ဝ၁၂

မူရင္းလင့္...Kidney Diseases in Children ကေလး ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါေတြ http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2012/01/childhood-kidney-diseases.html