ကာရန္မ်ားစပ္ဟပ္ပံု

ကာရန္မ်ားစပ္ဟပ္ပံု
ကာရန္ေတြကို စပ္ဟပ္ရာတြင္ ပံုစံ၆မ်ိဳးရွိသည္။
(၁) သတ္ေစ့ႏွက္ သံုးခ်က္ညီ စပ္နည္း
(၂) ထိပ္ခ်င္းထပ္ စပ္နည္း
(၃) ဦးတိုက္ (ထိပ္ခ်င္းတိုက္) စပ္နည္း
(၄) ထိပ္ခ်င္းခြၽတ္ (ထိပ္ခ်င္းလႊဲ) စပ္နည္း
(၅) ဘီလူးရယ္ စပ္နည္း
(၆) ခ်ိန္ခြင္လွ်ာ စပ္နည္း တုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။

ကာရန္ကို သံုထားရာသံုးနည္းနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး အက်မ္းမ်ဥ္း အာျဖင့္ တပိုဒ္နဲ႔တပိုဒ္ အစပ္အသံ မွန္ကန္ ညီၫြတ္ေအာင္ လိုရင္းအေနနဲ႔ ကာရန္ယူရေသာ ပဓါနကာရန္ နဲ႔ တပိုဒ္နဲ႔တပိုဒ္ လကၤာသြား အကူးအေျပာင္းအထူးေျပျပစ္ေစရန္ ကာရန္ယူအပ္တဲ့ ဝမ္းတြင္းကာလို႔ ရွိပါတယ္။ ဝမ္းတြင္းကို "x" ၊ ပဓါနကို "+"လို႔ မွတ္ထားပါ။

သက္ေစ႔ႏွက္ သံုးခ်က္
အဲဒါကေတာ့ အသံုးမ်ားဆံုး ျဖစ္ပါတယ္။ က်မ္းေတြထဲမွာေတာ့ ဝမ္းသြင္းကာရန္မ်ားပါ စပ္ႏိုင္လွ်င္အလွဆံုးလို႔ ေျပာထားတယ္။ မန္က်ည္းရြက္ထပ္လို႔လဲ ေခၚေလ့ရွိတယ္။ ေလးလံုစပ္ကဗ်ာအမ်ိဳးအစားေတြမွာ အရမ္းသံုတယ္။ ရတုတို႔၊ ပ်ိဳ႔တို႔မွာေပါ့။
ကာရန္ယူပံုက ေလးသံုးႏွစ္ပါ။
- - x +
x - + -
x + - - ေရးတဲ့ပုံေလးကို ဥပမေလးနဲ႔ျပထားပါတယ္။ "-"က ရိုးရိုးစာေတြပါ။
ဥပမာ
စကားအ(လိုက္) - - x +
မျပန္ (တိုက္)ႏွင့္ x - + -
အ(မိုက္)သာျဖစ္။ x - + -

‘အ’၊’မ’၊ ‘အ’ ေတြက စရဲ့ ဝမ္းတြင္းကာရန္ေတြပါ။
‘လိုက္’၊ ‘တိုက္’၊ ‘မိုက’္ ကေတာ့ ပဓါနကာရန္ပါ။ ဝမ္းတြငး္ကာရန္ မထည့္ႏိုင္လဲရပါတယ္။ ထည့္ႏိုင္ရင္ပိုလွပါတယ္။

ထိပ္ခ်င္းထပ္ စပ္နည္း
ေလးလံုးစပ္ေတြမွာ သံုးပါတယ္။ ေလးသံုးတစ္ ပံုစံေလးပါ။
မွတ္ထားတဲ့စာအုပ္ထဲက ဥပမာေလးကိုျပပါမယ္။

ပင္လယ္ျခားရာ - - - +
ခရီးကြာသို႔ - - + -
မွာလည္းမၾကား + - - -

ထိပ္ခ်င္းတိုက္ စပ္နည္း
ေလးတစ္ ပံုစံေလးစပ္တာပါ။
ဥပမာ
သြားကမရွိ - - - +
ခ်ိနဲ႔အားႏွင့္ + - x -

ထိပ္ခ်င္းခြၽတ္ (ထိပ္ခ်င္းလႊဲ) စပ္နည္း
ေလးႏွစ္ပံုစံပါ။ ေလးလံုးစပ္မွာ သံုးပါတယ္။
ဥပမာ
တေပလ်ဥ္းလ်ဥ္း၊ - - - +
တဉာဥ္းဆိုးဆိုး၊ - + - -

ဘီလူးရယ္စပ္နည္း
ေလးလံုးစပ္ကဗ်ာ ေလးလံုးတပါဒ၊ သံုးပါဒ တပုဒ္၊ သံုးပုဒ္တပုိဒ္ ေတြနဲ႔ေရးသာပါ
ေလး-သံုးကို အေျခခံၿပီး၊ ပထမပုဒ္မွာ ေလး-သံုး-တစ္၊ ဒုတိယပုဒ္မွာ ေလး-သံုး-ႏွစ္၊ တတိယပုဒ္မွာ ေလး-သံုး-သံုး ယူပါတယ္။
ဥပမာ- သုႏၵရ ရဲ့ မဲဇာေတာင္ေျခ ရတုထဲက အသံုးေလးပါ

မည္သာတြင္ညီ - - - + (ေလး)
ဘရဏီက - - + x (သံုး ေလး)
စ၍ႏိႈင္းခ်ိန္ x - - - (တစ္)

အေညာင္းခံျငား - - - + (ေလး)
ခရီးသြားလွ်င္ - - + x (သံုး ေလး)
သစ္ပင္ထက္၀ွန္ - x - - (ႏွစ္)

ကိုယ္ႏွင့္ေတာ္စြာ - - - + (ေလး)
မယ္ ဥမၼာ ၌ - - + x (သံုး ေလး)
မယ္ႏွင့္လိုက္ေအာင္ - - x - (သံုး)

ခ်ိန္ခြင္လွ်ာစပ္နည္း
ကဗ်ာက်မ္းထဲမွာေတာ့ "ခ်ိန္ခြင္လွ်ာစပ္နည္းဆိုသည္မွာ ခ်ိန္ခြင္လွ်ာသည္ အလယ္ဗဟိုတြင္ တည့္တည့္မတ္မတ္ ေနသကဲ့သို႔ ကာရန္သံုးပိုဒ္တို႔တြင္ အလယ္ခ်က္ျဖစ္ေသာကာရန္သည္ ေ႐ွ႔ေနာက္၀ဲယာ မလိုက္ပါဘဲ စပ္ထားေသာနည္းမ်ိဳးျဖစ္သည္" လို႔ေျပာထားပါတယ္။
ဥပမာကေတာ့ ...
ဘူရိဒတ္ဇာတ္ေပါင္းပ်ိဳ႕တြင္
"မည္လွ်င္မတိမ္၊ ကုကၠိဳထိန္ဟု၊ ခ်ဳပ္ၿငိမ္သာယာ .... လို႔စပ္ဆုိရာမွာ (တိမ္) (ထိန္) (ၿငိမ္) ကာရန္သံုးပိုဒ္ မွာ ပညတ္သံျဖစ္တဲ့ (န္)ဟာ ပရမတ္သံျဖစ္တဲ့ (မ္) ႏွစ္ခ်က္ဖက္ကို မလိုက္ပါဘဲ အလယ္တည့္တည့္မွာ စပ္ဆိုထားတဲ့အတြက္ ခ်ိန္ခြင္လွ်ာစပ္နည္းမည္ေပ၏"
အဲဒီစပ္နည္းကို မသံုးသင့္ပါလို႔ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ကဗ်ာဆရာႀကီးမ်ားဖာေထးစပ္ေသာနည္း ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ သာမန္ကဗ်ာဆရာမ်ား မစပ္သင့္ပါလို႔ေျပာေလ့ ရွိပါတယ္။

ကာရန္အေနအထားကလဲ ခြၿပီးယူထားေတာ့ နည္းနည္း ဆန္းေနပါတယ္။ စပ္တဲ့ေနရာမွာ ပထမပိုဒ္နဲ႔ တတိယပိုဒ္ကို ကာရန္ယူထားပါတယ္။ အလယ္က ဒုတိယပုိဒ္ကိုေတာ့ ပထမပိုဒ္နဲ႔ တတိယပိုဒ္ရဲ့ ကာရန္ေတြနဲ႔ လံုး၀မတူတဲ့ ကာရန္သစ္တစ္ခုုနဲ႔ အလယ္ဗဟိုမွာ ခ်ိန္ခြင္လွ်ာလို ထီးထီးမတ္မတ္ရပ္တည္ေနေစေအာင္ စပ္ဆိုထားလို႔ ခ်ိန္ခြင္လွ်ာစပ္နည္း လို႔ ေခၚတယ္ရယ္လို႔ ကဗ်ာဖဲြ႔နည္း နိသ်ည္းထဲမွာ ျပထားပါတယ္။

ကဗ်ာဖဲြ႔နည္း နိသ်ည္းထဲမွာ သံုးထားတဲ့ဥပမာေလးကိုျပပါမယ္
ေလွ်ာက္မည္စံုအင္
စစ္ပင္ကိုင္းေၾကာင့္
စစ္ကိုင္းတြင္မည္
ပထမပါဒမွ အင္ကို ကိုင္းတြင္ကာရန္ယူထားပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ဒုပါဒမွ ကိုင္းကာရန္ကို ငဲ့၍ တတိယပါဒမွ ကိုင္းႏွင့္ကာရန္သူထားပါတယ္။

ကၽြန္ေတာ္စပ္တဲ့ဟာေလးျပပါ့မယ္။
က်ဳးေဖာ္ေမတၱာ
ေမ့ရင္ေအးရိပ္
ေဘးဆိတ္သာယာ
ပထမပါဒမွ ေမတၱာမွ တာႏွင့္ တတိယပါဒ ယာကို ကာရန္ယူသည္။ ဒုပါဒမွ ေအးရိပ္ကာရန္ကို ငဲ့၍ တတိယမွ ေဘးဆိတ္ကို ကာရန္ယူထားပါတယ္။

ကဗ်ာပညာရွိေတြပယ္ဖ်က္ခဲ့တဲ့ အစပ္နည္းျဖစ္လို ကၽြန္ေတာ့္အေနနဲ႔ မသံုးပါနဲလို႔ အႀကံၿပဳပါရေစ။

အစပ္ေလးၿပီးသြားေတာ့ ကဗ်ာစပ္နည္း အပ်ိဳးတဝက္ေတာ ့က်ိဳးသြားပါၿပီ။ စိတ္ဝင္စားမယ္လို႔ထင္ပါတယ္။ တပတ္တခါေတာ့ တင္ႏိုင္မွာပါ။ ကဗ်ာစြယ္စံုက်မ္း၊ ကဗ်ာဖြဲ႔နညး္ နိသ်ည္းကို ကိုးကားၿပီး သူငယ္ခ်င္တေယာက္နဲ႔ အတူ ထုတ္ထားတဲ့ ငယ္ငယ္တုန္းမွတ္စုစာအုပ္ေလးက ထုတ္ျပတာပါ။
Posted by ၿဖိဳးေဝတိုး